Είναι όλοι οι μοναχικοί άνθρωποι καταθλιπτικοί;
Το σίγουρο είναι ότι η ευφορία, πού είναι το αντίθετο της κατάθλιψης, οδηγεί σε υπερβολική μερικές φορές κοινωνική συναναστροφή. Όμως όταν έχουμε συννεφιές προτιμάμε να μένουμε μόνοι μας να κλαίμε τον πόνο μας.
Άρα ανεξάρτητα από τις βιολογικές ερμηνείες της κατάθλιψης υπάρχουν κλινικά δεδομένα πού μένουν σταθερά κι αναλλοίωτα
εδώ και πολλούς αιώνες. Είναι ίσως η μόνη ψυχική νόσος για τα συμπτώματα και τη διάγνωση της οποίας συμφωνούν ο γιατροί μεταξύ τους. Ακόμη και αν τους χωρίζουν αιώνες.
Όλοι γνωρίζουν ότι η κατάθλιψη συνοδεύεται από θλίψη. Αποτελεί απορία άξιον για ποιο λόγο αγνοείται ένα άλλο συναίσθημα πιο βαθύ, πιο έντονο και πιο ανησυχητικό από την θλιψη. Πρόκειται για τη ντροπή την όποια όλοι ντρέπονται φαίνεται να ομολογήσουν.
Η ντροπή είναι κάτι διαφορετικό από τις ενοχές. Οι ενοχές προϋποθέτουν κάποιο άλλο πρόσωπο. Ο πενθών για παράδειγμα το γονέα του πιστεύει ότι δεν φέρθηκε καλά στον νεκρό όσο ζούσε. Οι ενοχές αναφέρονται στη συμπεριφορά μας απέναντι σε κάποιον άλλον.
Όποιος αισθάνεται ένοχος ζητά μία τιμωρία. Ο ντροπιασμένος ζητά την Τιμωρία, ζητά την εξαφάνιση. Η ντροπή συνιστά ισχυρό και άγριο συναίσθημα πού δεν ανακουφίζεται. Ο μελαγχολικός υποφέρει πάνω απ όλα από ντροπή.
Υπάρχουν κοινωνίες, όπως η ιαπωνική, στις οποίες η ντροπή παίζει ισχυρό ρόλο στις σχέσεις των ανθρώπων. Το ίδιο συνέβαινε στις αρχαίες ελληνικές κοινωνίες. «Αιδώς Αργείοι». Ο γνώστες της Ιλιάδος θυμούνται την αυτοκτονία του Αίαντα πάνω στο σπαθί του που μας κάνει να σκεφτόμαστε, με κάθε επιφύλαξη, το χαρα-κίρι των Γιαπωνέζων. Ο Αίαντας ενώ είχε βγει περιπολία με τον Οδυσσέα εξέλαβε τα βόδια για Τρώες και τα αποδεκάτισε. Την άλλη μέρα πού αντελήφθη το σφάλμα του δεν άντεξε την ντροπή και προτίμησε να δώσει τέλος στη ζωή του.
Σήμερα η αντίδρασή του φαντάζει υπερβολική ως ακατανόητη. Πιθανόν να έχουμε εξελιχθεί ως κοινωνία και να μην νιώθουμε πια ντροπές ως μικρά παιδιά. Είναι πια ντροπή να αισθάνεται κανείς ντροπή.
Μας αρκούν κάποιες μικροενοχές με τις οποίες τα βολεύουμε. Και δεν φτάνουμε στα άκρα.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου