ΠΟΡΕΙΑ (Από το "οικείος χωρος" της Ευριδίκης Σιφναίου

Όταν αφήσαμε

τις σημαίες της σιγουριάς,

τα δόγματα,

μια βαθιά αμφισβήτηση

τρύπωσε συνωμοτικά

στους πόρους μας,

μια μυωπία

απέναντι στη βέβαιη πλευρά

της ζωής,

μια έλλειψη πίστης

στα συλογικά κίνητρα,

ένα βαθύ ποτάμι

μας παρέσυρε

στη δίνη

της προσωπικής αναζήτησης

Αναρωτιέμαι

πως θα νικήσουμε πάλι

αμφισβητώντας;

ΟΙΚΕΙΟΣ ΧΩΡΟΣ

φλούδες των πεύκων

κλαδιά ορθάνοιχτα

που αγκαλιάζουν στοργικά

το γερασμένο σπίτι

ανθίστανται στην

απεραντοσύνη της ματιάς ΄

κατάντικρυ στη θάλασσα

ανοίγματα

που καταργούν το σύνορο

φέρνουν τη νύχτα

στα δωμάτια

και τις συνομιλίες των πουλιών

στο προσκεφάλι

γνώριμοι ήχοι

από το πρωινό ξύπνημα

των ξύλων

καθρέφτες που αντανακλούν θεόρατα ταβάνια

με οδαλίσκες καθισμένες σταυροπόδι

κι ο χρόνος κυλά

το φθινόπωρο

αποχαιρετά τις άδειες εταζέρες

και το πιάνο με τα μανουάλια

τραγουδά

στο μοναχικό ρυθμό του

ως να γεμίσει πάλι

η καλοκαιρινή βιβλιοθήκη

και νέοι άνθρωποι

να καταλάβουν τ' αδειανά καθίσματα

το σπίτι πάλι θ' ανασάνει

γύρω από το μεγάλο τραπέζι

που επιπλέει

σα νησι στο θαλάσσιο δίαυλο

εδώ βρίσκεται ο γενέθλειος τόπος

εδώ ο οικείος χώρος

όπου ενθρονίζεται η καρδιά μου.

Ευριδίκη (Ρούρα) Σιφναίου

πριν 11 χρόνια σστο ίδιο μέρος (Κράτηγος - Λεσβος)

28/9/98

Δικό μας είναι αυτό που με τ' ατελή σύνεργά μας, τις αισθήσεις μας, προσλαμβάνουμε.

Δικό μας είναι αυτό που συμβαίνει τούτη τη στιγμή, που μόλις τη γραπώσουμε απλώνει, μέλι στ' άσπρο μάρμαρο.

Δικό μας είναι αυτό που ζούμε και μοιραζόμαστε, χωρίς προσδοκίες, χωρίς σχέδιο.

Δική μας η θάλασσα από κάτω, ολόδική μας όταν βουτάμε...

Δική μας η Sangha

εδώ πάνω,

πιο πέρα

κι ακόμη παραπέρα

και πιο πέρα

απ' το παραπέρα...

δηλαδή εδώ

Θα έχουμε ποτέ μια «θεωρία των πάντων»; του MICHIO KAKU

Ο πόλεμος έχει κηρυχθεί μέχρις εσχάτων. Οι εχθροπραξίες έχουν αρχίσει. Τα όπλα βγάζουν φωτιές και ομοβροντίες ακούγονται καθημερινά ένθεν και ένθεν. Καλώς ορίσατε στον εμφύλιο που έχει ξεσπάσει στους κόλπους των περιορισμένων κύκλων της θεωρητικής φυσικής ανάμεσα στους υποστηρικτές της «θεωρίας των χορδών» και στους οπαδούς της «θεωρίας των πάντων».
Τα διακυβεύματα είναι μεγάλα. Μια ενιαία θεωρία πεδίου η οποία θα ενοποιεί όλους τους φυσικούς νόμους του Σύμπαντος θα μπορούσε να αποτελέσει το θριαμβευτικό επιστέγασμα 2.000 χρόνων ερευνών γύρω από τη φύση της ύλης. Αυτό είναι το «άγιο δισκοπότηρο» της επιστήμης και θα συνιστούσε τεράστιο ορόσημο για την ανθρώπινη σκέψη. Θα μας επέτρεπε, όπως έχει αποφανθεί ο Αϊνστάιν, «να διαβάσουμε το μυαλό του Θεού».
Το επίκεντρο του εμφυλίου αυτού πολέμου είναι η θεωρία των χορδών, η οποία υποστηρίζει ότι μπορεί να ενοποιήσει όλες τις φυσικές δυνάμεις σε μια ενιαία λογική θεωρία. Υποστηρίζει ότι όλη αυτή η χιονοθύελλα σωματιδίων που βλέπουμε στη φύση - τα κουάρκ, τα ηλεκτρόνια, τα νετρίνα και τα υπόλοιπα - δεν είναι παρά δονήσεις μικροσκοπικών τμημάτων υπερχορδών, σαν μουσικές νότες που βγαίνουν από τη χορδή ενός βιολιού.
Από τη μια πλευρά, επικεφαλής των κατηγόρων είναι οι κυνικοί. Ισχυρίζονται ότι όσα φανταχτερά τηλεοπτικά ντοκυμαντέρ και αν προβληθούν και όσα διθυραμβικά άρθρα και αν δημοσιευτούν γύρω από τη θεωρία των χορδών, η ουσία είναι ότι η άμεση πειραματική εξέτασή της είναι αδύνατη - τελεία και παύλα. Η πειραματική απόδειξή της απαιτεί επιταχυντή ατόμων στο μέγεθος του Γαλαξία. Επίσης ισχυρίζονται ότι τα λαμπρότερα μυαλά του πλανήτη ξεγελάστηκαν και ασχολούνται με μια θεωρία η οποία μπορεί να αποδειχθεί κυνήγι χίμαιρας, δηλαδή μια θεωρία τού τίποτε. Είναι, λένε, σαν τα παιδιά που ακολουθούν τον Μαγικό Αυλό.
Οι υπερασπιστές της πίστης αντεπιτίθενται. Αναφέρουν μια σειρά πειράματα τα οποία μπορούν τα επόμενα χρόνια να διερευνήσουν την περιφέρεια της θεωρίας των χορδών μέσω των κοσμικών ακτίνων και του Μεγάλου Επιταχυντή Αδρονίων (LHC) κοντά στη Γενεύη. Οι πραγματικοί πιστοί ελπίζουν να βρουν στοιχεία για νέα σωματίδια και μίνι μαύρες τρύπες τα οποία μπορούν να δικαιολογήσουν τμήματα της θεωρίας.
Οι υπερασπιστές επισημαίνουν επίσης ότι η θεωρία των χορδών δεν έχει αντίπαλο. Υποστηρίζουν ότι, παρά τη συνεχή γκρίνια, οι κυνικοί δεν έχουν ως τώρα να αντιπροτείνουν ούτε μια σοβαρή δική τους εναλλακτική. Οτι βρίσκονται στη θέση τού «όσα δεν φθάνει η αλεπού τα κάνει κρεμαστάρια» και ότι ήρθε η ώρα είτε να αποδεχθούν είτε να σωπάσουν.
Ποιος έχει δίκιο; Ουσιαστικά οι απόψεις και των δύο είναι θεμιτές. Η διαμάχη αυτή κάθε άλλο παρά σημαίνει την κατάρρευση της φυσικής. Αντιθέτως είναι μάλλον υγιής. Αποτελεί δείγμα της ζωτικότητας της θεωρητικής φυσικής και η έκβασή της προκαλεί παθιασμένες αντιδράσεις. Η επιστήμη ευδοκιμεί με την αντιπαράθεση.
Είναι εύκολο να αντιληφθεί κανείς γιατί προκαλούνται τα πάθη. Η αναζήτηση μιας θεωρίας των πάντων εξήπτε τη φαντασία των μυστικιστών και των επιστημόνων από την αρχή της καταγεγραμμένης Ιστορίας. Ο ίδιος ο Σωκράτης είχε ορίσει: «Μου φαίνεται εξαιρετικό - το να γνωρίζεις την εξήγηση για το καθετί, γιατί γεννιέται, γιατί χάνεται, γιατί υπάρχει».
Περίπου το 500 π.Χ. οι Πυθαγόρειοι ανέλυσαν τις δονήσεις της χορδής μιας λύρας και αποκάλυψαν τα μαθηματικά πίσω από τη μουσική και την αρμονία. Στη συνέχεια διατύπωσαν την τολμηρή εικασία ότι το Σύμπαν θα μπορούσε να ερμηνευθεί απόλυτα με τους όρους των μαθηματικών της μουσικής αρμονίας. Σχεδόν όλοι οι γίγαντες της φυσικής του 20ού αιώνα έχουν προτείνει τη δική τους εκδοχή μιας ενιαίας θεωρίας πεδίου. Οπως έλεγε ο Φρίμαν Ντάισον: «το πεδίο της φυσικής είναι γεμάτο πτώματα ενιαίων θεωριών».
Εκ των υστέρων είναι εύκολο να κατανοήσει κανείς γιατί όλες αυτές οι προσπάθειες ενοποίησης όλων των δυνάμεων απέτυχαν. Είναι εντυπωσιακό το ότι η γενική σχετικότητα και η κβαντική θεωρία μαζί αντιπροσωπεύουν το σύνολο της φυσικής γνώσης στο θεμελιώδες επίπεδο. Ενα τεράστιο κομμάτι του παζλ, η πυρηνική δύναμη, έγινε κατανοητή μόλις τις τελευταίες δεκαετίες.
Οποιαδήποτε ενιαία θεωρία θα πρέπει να συμφιλιώνει τη βαρύτητα με την κβαντική θεωρία, της οποίας η πιο προωθημένη εκδοχή είναι το καθιερωμένο μοντέλο της φυσικής των σωματιδίων, με την αλλόκοτη ομάδα των κουάρκ, λεπτονίων, γκλουονίων και μποζονίων. Θα πρέπει όμως επίσης να παρέχει πεπερασμένες απαντήσεις: τα μαθηματικά της δεν θα πρέπει να παράγουν προβληματικά άπειρα.
Η ικανοποίηση αυτών των δύο απατηλά απλών κριτηρίων είναι σατανικά δύσκολη. Αποκλείουν αμέσως όλες τις προηγούμενες απόπειρες στις ενιαίες θεωρίες πεδίου. Ως τώρα η μόνη θεωρία η οποία τα πληροί είναι η θεωρία των χορδών. Το καθιερωμένο μοντέλο των σωματιδίων εμφανίζεται απλώς ως η χαμηλότερη δόνηση των υπερχορδών. Καθώς δε οι χορδές προχωρούν, αναγκάζουν τον χωροχρόνο να κινηθεί ελικοειδώς, ακριβώς όπως προβλέπει η γενική σχετικότητα του Αϊνστάιν. Επομένως και οι δύο θεωρίες σχεδόν περιλαμβάνονται στη θεωρία των χορδών. Επίσης, αντίθετα με όλες τις άλλες απόπειρες για μια ενιαία θεωρία πεδίου, η θεωρία των χορδών μπορεί να απομακρύνει κάθε ενδεχόμενο απείρου.
Παραδόξως η θεωρία των χορδών επιτυγχάνει ακόμη περισσότερα. Πολύ πολύ περισσότερα. Εχει τρισεκατομμύρια τρισεκατομμυρίων λύσεις, οι οποίες δεν μοιάζουν σε τίποτε με το Σύμπαν μας. Πολλά από τα παράλληλα αυτά σύμπαντα μοιάζουν πολύ με το δικό μας. Ενας τεράστιος αριθμός όμως διαφέρει εντελώς, έχοντας διαφορετικές ομάδες υποατομικών σωματιδίων.
Ετσι η θεωρία έχει προσωρινά σκαλώσει, περιμένοντας την επόμενη μεγάλη ανακάλυψη. Προς το παρόν, κανείς δεν γνωρίζει πώς να βρει τη λύση που ανταποκρίνεται μόνο στο δικό μας, συγκεκριμένο, Σύμπαν ανάμεσα στα τόσα παράλληλα σύμπαντα που περιλαμβάνει. Οσο αυτό δεν είναι εφικτό, δεν έχει προγνωστική ισχύ.
Αυτό το εμπόδιο έχει ανοίξει την πόρτα στους κυνικούς. Η τελευταία βολή προήλθε από τον Πίτερ Βόιτ του Πανεπιστημίου Κολούμπια της Νέας Υόρκης, ο οποίος υποστήριξε ότι τα καλύτερα νεαρά μυαλά της Φυσικής ακολουθούν τυφλά τη μόδα των χορδών και εξέφρασε τον φόβο ότι αυτό θα εκτροχιάσει μια ολόκληρη γενιά φυσικών.
Αυτή η κριτική με κάνει να χαμογελώ. Βλέπετε, υπάρχει μια δόση αλήθειας σε όσα αναφέρει, αυτό όμως δεν είναι κάτι καινούργιο. Η φυσική πάντοτε υπήρξε θύμα της εκάστοτε μόδας, του καπρίτσιου και του συρμού. Σε εμάς τους φυσικούς δεν αρέσει να το παραδεχόμαστε, στην πρώτη γραμμή όμως της Φυσικής, όπως και σε όλες τις ανθρώπινες ενασχολήσεις, είναι δύσκολο να βρεις δουλειά αν δεν εργάζεσαι σύμφωνα με τις επιταγές της τελευταίας «μόδας».
Η ειρωνεία είναι ότι τα θύματα που ποδοπατήθηκαν περισσότερο από αυτή τη νοοτροπία της αγέλης ήταν οι ίδιοι οι θεωρητικοί των χορδών. Αρχισα να εργάζομαι στη θεωρία των χορδών το 1969, έναν χρόνο μετά τη γέννησή της. Ως το 1974 είχε συντριβεί από την κβαντική χρωμοδυναμική, τη θεωρία των κουάρκ. Θυμάμαι καλά την πτώση. Ορδές φυσικών εγκατέλειπαν τη θεωρία των χορδών ή βρίσκονταν χωρίς δουλειά. Αστειευόμαστε ότι το μόνο μέρος όπου μπορούσε κανείς να βρει θεωρητικούς των χορδών ήταν στις ουρές των ταμείων ανεργίας. Δυστυχώς πολλοί από τους φίλους μου δεν επέζησαν της πανωλεθρίας: είτε άλλαξαν τομέα είτε εγκατέλειψαν εντελώς τη φυσική. Επί δέκα σκοτεινά χρόνια η θεωρία των χορδών περιπλανιόταν στην έρημο. Μόνο οι αληθινοί πιστοί, εκείνοι που ήταν πρόθυμοι να υποστούν βαριές στερήσεις και ταπεινώσεις, κράτησαν τη φλόγα αναμμένη.
Η προσωπική μου άποψη είναι ότι ζούμε σε μια κακομαθημένη κοινωνία, η οποία συνεχώς απαιτεί άμεσα αποτελέσματα. Καταπίνουμε βιαστικά χάπια, πατάμε κουμπιά, αλλάζουμε κανάλια και απαιτούμε στιγμιαία ευχαρίστηση. Τα μέσα επικοινωνίας ενισχύουν αυτές τις τάσεις, γεμίζοντας επαίνους όποιον ανεβαίνει και εγκαταλείποντας όποιον παίρνει την κάτω βόλτα.
Ευτυχώς η επιστήμη δεν καθορίζεται από τα ποσοστά δημοτικότητας, την προβολή των μέσων επικοινωνίας ή τα μπλογκ. Η επιστήμη δεν είναι διαγωνισμός ομορφιάς. Ξεχνάμε ότι οι πραγματικές πρόοδοι στη φυσική μπορεί να χρειαστούν χρόνια, ακόμη και αιώνες, για να ωριμάσουν.
Ξεχνάμε ότι οι περισσότερες ανακαλύψεις γίνονται έμμεσα, και όχι άμεσα. Γι' αυτό και δεν χρειαζόμαστε επιταχυντές μορίων στο μέγεθος του Γαλαξία για να αποδείξουμε τη θεωρία των χορδών. Το 1825 ο φιλόσοφος Ογκύστ Κοντ προκάλεσε τον κόσμο της επιστήμης, δηλώνοντας ότι υπήρχε κάτι το οποίο δεν θα μπορούσαμε να συλλάβουμε ποτέ: από τι είναι φτιαγμένα τα άστρα. Μόλις μερικά χρόνια αργότερα ο Γιόζεφ φον Φραουνχόφερ και άλλοι χρησιμοποίησαν ατομικά φάσματα για να προσδιορίσουν ότι ο ήλιος αποτελούνταν από υδρογόνο.
Παρ' ότι κανείς ποτέ δεν έχει επισκεφθεί τον ήλιο, σήμερα γνωρίζουμε από τι αποτελείται, αναλύοντας τον «απόηχο» του ηλιακού φωτός. Αντίστοιχα, κανείς ποτέ δεν έχει επισκεφθεί μια μαύρη τρύπα, μπορούμε όμως έμμεσα να αναλύσουμε τα υλικά που πέφτουν μέσα της.
Επιπλέον πολλές άλλες «μη εξετάσιμες» θεωρίες τελικά γίνονται αποδείξιμες. Ο φυσικός Βόλφγκανγκ Πάουλι διατύπωσε την έννοια του νετρίνου το 1930, μιλώντας για ένα σωματίδιο τόσο φευγαλέο που θα μπορούσε να περάσει μέσα από ένα κομμάτι συμπαγούς μολύβδου σε μέγεθος αστρικού συστήματος, χωρίς να απορροφηθεί. Ο Πάουλι είπε: «Διέπραξα το απώτατο αμάρτημα. Εισήγαγα ένα σωματίδιο το οποίο ποτέ δεν θα μπορέσει να παρατηρηθεί». Ηταν «αδύνατον» να ανιχνεύσει κανείς το νετρίνο, γι' αυτό και επί αρκετές δεκαετίες θεωρούνταν κάτι σαν επιστημονική φαντασία. Σήμερα ωστόσο μπορούμε να παραγάγουμε ακτίνες νετρίνων.
Οταν εξετάζουμε το καθιερωμένο μοντέλο, ακόμη και οι επικριτές εντυπωσιάζονται από ένα βασανιστικό, παράξενο γεγονός: ενώ όλες οι δυνάμεις της Φύσης έχουν διαφορετική ένταση στις ενέργειες που συναντάμε καθημερινά, το καθιερωμένο μοντέλο προβλέπει ότι έχουν την ίδια ένταση σε μια πολύ υψηλότερη ενέργεια. Αυτό σημαίνει ότι μια μοναδική «υπερδύναμη» υπήρχε στην αρχή του χρόνου. Η θεωρία των χορδών μάς δίνει την πιο ακαταμάχητη θεωρία αυτής της υπερδύναμης, ανάγοντάς τη σε δονήσεις υπερχορδών.
Ο βραβευμένος με το Νομπέλ Στίβεν Γουάινμπεργκ παρομοιάζει την κατάσταση με την ύπαρξη του Βορείου Πόλου. Επί αιώνες οι πρώτοι εξερευνητές σχεδίαζαν χάρτες της Γης με μια τεράστια τρύπα στην κορυφή. Ολες οι βελόνες των πυξίδων συνέκλιναν σε ένα μυθικό σημείο το οποίο αποκαλούσαν Βόρειο Πόλο. Κανείς όμως δεν το είχε δει ποτέ. Χρειάστηκε να περάσουν αιώνες ώσπου να αποδειχθεί τελικά η ύπαρξή του. Αντί λοιπόν να περιμένουμε τους επιταχυντές ατόμων γαλαξιακών μεγεθών για να εξετάσουμε πειραματικά τη θεωρία, θα έπρεπε να εξετάζουμε πειραματικές μεθόδους με τις οποίες η απόδειξή της μπορεί να γίνει με έμμεσο τρόπο.
Τέτοιου είδους πειράματα μπορούν να γίνουν στον Μεγάλο Επιταχυντή Αδρονίων (LHC), ο οποίος θα αρχίσει να λειτουργεί ως το τέλος του έτους κοντά στη Γενεύη. Ο LHC θα είναι μάλλον δυνατόν να παράγει υπερσωματίδια τα οποία αντιπροσωπεύουν τις υψηλότερες δονήσεις που προβλέπει η θεωρία των υπερχορδών καθώς και άλλες υπερσυμμετρικές θεωρίες.
Αργότερα, το 2015, το παρατηρητήριο βαρυτικών κυμάτων LISA (Laser Interferometer Space Antenna) θα εκτοξευθεί στο Διάστημα για να ανιχνεύσει ωστικά κύματα του χωροχρόνου τα οποία απελευθερώθηκαν τη στιγμή της Μεγάλης Εκρηξης. Υπάρχουν ελπίδες ότι το LISA θα είναι αρκετά ευαίσθητο ώστε να εξετάσει αρκετές «προ της Μεγάλης Εκρηξης» θεωρίες και μεταξύ αυτών και εκδοχές της θεωρίας των χορδών.
Εν τω μεταξύ ορισμένα εργαστήρια διερευνούν την παρουσία υψηλότερων διαστάσεων, ελέγχοντας τις παρεκκλίσεις από τον περίφημο νόμο του αντεστραμμένου τετραγώνου του Νεύτωνα σε κλίμακες του χιλιοστού. Αν υπάρχει μια τέταρτη διάσταση του χώρου σε αυτές τις κλίμακες, τότε η βαρύτητα θα πρέπει να υπόκειται στον αντεστραμμένο κύβο και όχι στο αντεστραμμένο τετράγωνο. Η τελευταία εκδοχή της θεωρίας των χορδών προβλέπει ως και 11 διαστάσεις.
Πειράματα που διεξάγονται από πολλούς ερευνητές μπορεί τελικά να ανιχνεύσουν και να μελετήσουν τη σκοτεινή ύλη στο εργαστήριο. Η θεωρία των χορδών κάνει συγκεκριμένες και εξετάσιμες προβλέψεις για τις φυσικές ιδιότητες της σκοτεινής ύλης επειδή αυτή αποτελεί μάλλον υψηλότερη δόνηση χορδών. Πολλά άλλα πειράματα αποσκοπούν επίσης στο να ανιχνεύσουν την παρουσία των μίνι μαύρων οπών και άλλων παράξενων αντικειμένων, αναλύοντας ανωμαλίες στην κοσμική ακτινοβολία, της οποίας οι ενέργειες ξεπερνούν κατά πολύ αυτές που μπορούν να επιτευχθούν στον LHC. Ο συνδυασμός των αποτελεσμάτων των πειραμάτων της κοσμικής ακτινοβολίας και του LHC μπορεί να ανοίξει ένα νέο, συναρπαστικό όριο πέρα από το καθιερωμένο μοντέλο.
Τι θα γίνει όμως αν η επόμενη γενιά πειραμάτων δεν φανεί τελικά τόσο ευαίσθητη ώστε να αποδείξει έμμεσα τη θεωρία; Οι ελπίδες δεν έχουν χαθεί, και πάλι υπάρχουν άλλες εναλλακτικές λύσεις.
Μια από αυτές είναι να θεωρήσουμε ότι οποιαδήποτε θεωρία των πάντων θα πρέπει να εμπεριέχει μια επιπλέον πληροφορία: τις αρχικές συνθήκες. Για να κατανοήσετε αυτή την ιδέα, δείτε τη θεωρία των ηλεκτρομαγνητικών κυμάτων του Μάξγουελ, η οποία έχει άπειρο αριθμό λύσεων. Για να περιγράψετε ένα λέιζερ ή την ακτινοβολία μέσα σε έναν φούρνο μικροκυμάτων, θα πρέπει να διευκρινίσετε τις «οριακές συνθήκες» - την αρχική κατάσταση του συστήματος. Κατά τον ίδιο τρόπο, και εφόσον κάθε λύση της θεωρίας των χορδών αποτελεί ολόκληρο Σύμπαν, θα μπορούσε κανείς να διευκρινίσει την αρχική κατάσταση του Σύμπαντος τη στιγμή της Μεγάλης Εκρηξης. Υστερα η θεωρία των χορδών θα περιγράψει πώς το Σύμπαν εξελίχθηκε στην παρούσα κατάστασή του.
Κάτι τέτοιο δεν βρίσκει σύμφωνους τους πάντες. Οπως είχε πει κάποτε ο μαθηματικός Αλαν Τούρινγκ: «η επιστήμη είναι μια διαφορική εξίσωση. Η θρησκεία είναι μια μια οριακή συνθήκη».
Εγώ έχω τη δική μου άποψη. Για μένα το θεμελιώδες πρόβλημα είναι ότι η θεωρία των χορδών δεν έχει λάβει ακόμη την τελική μορφή της. Ανακαλύφθηκε μάλλον τυχαία το 1968 και έκτοτε εξελίχθηκε προς τα πίσω. «Η θεωρία των χορδών είναι φυσική του 21ου αιώνα, η οποία βρέθηκε κατά λάθος στον 20ό αιώνα» εξηγεί αστειευόμενος ο Εντουαρντ Γουίτεν του Ινστιτούτου Προωθημένων Μελετών του Πρίνστον.
Δυστυχώς τα απαραίτητα μαθηματικά του 21ου αιώνα δεν έχουν ανακαλυφθεί ακόμη. Η θεωρία είναι πιο έξυπνη από εμάς. Η θεωρία των χορδών έχει εξελιχθεί προς τα πίσω. Ανακαλύφθηκε τυχαία σαν υπερμεγεθυμένη κβαντική θεωρία και μόνο αργότερα οι φυσικοί άρχισαν να αποκαλύπτουν την κλασική θεωρία πίσω από το μοντέλο, η οποία ήταν μια παλλόμενη χορδή. Τώρα προσπαθούμε να βρούμε τη θεμελιώδη αρχή πίσω από τη θεωρία των χορδών.
Μου αρέσει να παρομοιάζω αυτή την προσπάθεια με μια περιπλάνηση στην έρημο όπου, ξαφνικά, σκοντάφτουμε σε ένα χαλίκι. Παραμερίζοντας την άμμο ανακαλύπτουμε ότι το «χαλίκι» είναι στην ουσία η κορυφή μιας κολοσσιαίας πυραμίδας. Υστερα από χρόνια ανασκαφών ανακαλύπτουμε υπέροχα ιερογλυφικά, παράξενες σήραγγες και μυστικά περάσματα. Κάθε φορά που νομίζουμε ότι βρισκόμαστε στο τελευταίο επίπεδο, βρίσκουμε ένα ακόμη από κάτω. Σήμερα, τελικά, νομίζουμε ότι βρισκόμαστε στο κατώτερο επίπεδο και αρχίζουμε να βλέπουμε την πόρτα.
Κάποτε κάποιος λαμπρός φυσικός, ίσως εμπνευσμένος από αυτό το άρθρο, θα ολοκληρώσει τη θεωρία, θα ανοίξει την πόρτα και θα χρησιμοποιήσει τη δύναμη της καθαρής σκέψης για να προσδιορίσει το αν η θεωρία των χορδών είναι μια θεωρία των πάντων, του κάτι ή του τίποτε.
Ο κ. Μίτσιο Κάκου είναι καθηγητής της Θεωρητικής Φυσικής στο City University της Νέας Υόρκης.

Ο δικομματισμός και ο ΣΥΡΙΖΑ

Η ΩΡΑ της κρίσης ήταν αναπόφευκτη. Τα προβλήματα υπήρχαν. Κάποια στιγμή γιγαντώθηκαν και προκάλεσαν την έκρηξη. Δεν είναι κακός ο Αλαβάνος και καλός ο Τσίπρας. Ούτε κακός ο Τσίπρας και καλός ο Αλαβάνος. Δεν πρόκειται για μάχη μεταξύ του «καλού» και του «κακού». Τέτοιες απλοϊκές και επικίνδυνες αναλύσεις έκανε μόνον ο Τζορτζ Μπους ο νεώτερος, διότι μόνον τέτοιες χωρούσαν στο μυαλό του. Η κρίση αφορά την Αριστερά στο σύνολό της. Την Ευρώπη ολόκληρη.
ΣΤΗΝ Ελλάδα, η βασική διαίρεση της «παραδοσιακής» Αριστεράς, όπως την έλεγε ο Ανδρέας Παπανδρέου (ώστε το ΠΑΣΟΚ να είναι και η Αριστερά και η νέα προς τον σκοπό να είναι τελικά η δι' απορροφήσεως μόνη) ανάμεσα στο ΚΚΕ, που ευαγγελίζεται την ορθοδοξία και την ευρωπαϊκή Αριστερά του Συνασπισμού, της Αριστεράς και της Προόδου άλλοτε, της Ριζοσπαστικής Αριστεράς σήμερα, προσέκρουσε στον δικομματισμό, που έχει βαθειές ρίζες και δεν είναι εύκολος αντίπαλος.
Ο ΣΥΡΙΖΑ έμοιαζε να διεμβολίζει το ΠΑΣΟΚ, με την κινηματική λογική του, το άρθρο 16 και το εκπαιδευτικό, την εντυπωσιακή παρουσία του Αλέκου Αλαβάνου στη Βουλή και του Αλέξη Τσίπρα στις δημοτικές εκλογές. Επαιξαν, βέβαια, ρόλο αποφασιστικό και τα εσωτερικά προβλήματα του ΠΑΣΟΚ. Η συσπείρωση του τελευταίου, με προοπτική εξουσίας πια, αποδυνάμωσε σχετικά τον ΣΥΡΙΖΑ. Η συγχορδία εναντίον του για την εξέγερση της νεολαίας τον Δεκέμβριο, εν πολλοίς συκοφαντική, προκάλεσε και άλλα προβλήματα.
Η ΔΥΑΡΧΙΑ, που ο ίδιος ο Αλέκος Αλαβάνος προκάλεσε, δίνοντας τόπο στα νιάτα και επιδιώκοντας την καταπολέμηση του αρχηγικού συνδρόμου και τη ριζοσπαστική ανανέωση της κομματικής οργάνωσης και δομής, αποδείχτηκε ουτοπική. Ο δικομματισμός, όπως και ο άρρηκτα συνδεδεμένος μαζί του αρχηγισμός, είναι, φαίνεται, πιο ισχυροί. Για την ώρα, τουλάχιστον. Η υπέρβαση είναι, όμως, αναγκαία.
Η ΠΑΡΑΙΤΗΣΗ Αλαβάνου, αν εμμείνει σ' αυτήν, λύνει το πρόβλημα της δυαρχίας. Είναι, ίσως, παρ' όλα αυτά, μάλλον αρνητική εξέλιξη για τον ΣΥΡΙΖΑ. Σίγουρα, πάντως, για τη Βουλή. Η ριζοσπαστική ανανέωση δομών και πολιτικών στην Αριστερά είναι εν τούτοις αίτημα του κόσμου της. Μήπως δόθηκε στο αποτέλεσμα των ευρωεκλογών μεγαλύτερη σημασία απ' όσην έχει; Μήπως η οργανωτική και πολιτική καινοτομία είναι λιγότερο ουτοπική απ' όσο φάνηκε; Μήπως, τέλος, χρειάζεται και λίγη ουτοπία στην Αριστερά;
Ο ΟΣΚΑΡ Ουάιλντ έλεγε ότι «ένας χάρτης του κόσμου, που δεν θα περιείχε την ουτοπία, δεν θα άξιζε ούτε να τον κοιτάξεις... Πρόοδος είναι η πραγμάτωση της ουτοπίας».ΕΛΕΥΘΕΡΟΥΠΙΑ 19/6 /2009

Ψηφίζουμε ΣΥΡΙΖΑ, ενισχύουμε τη Ριζοσπαστική Αριστερά

ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΟΛΟΙ ΙΔΙΟΙ!



Στις 7 Ιουνίου, στις Ευρωεκλογές, μπορούμε με την ψήφο μας να δώσουμε ένα ηχηρό μήνυμα: «Φτάνει πια!» Με τις ευρωεκλογές δεν εκλέγουμε κυβέρνηση. Μπορούμε όμως να συμβάλλουμε ώστε να αλλάξει το τοπίο: Να αποδοκιμάσουμε την πολιτική της Νέας Δημοκρατίας που κυβερνά στην Ελλάδα. Να δηλώσουμε ότι δεν ξεχάσαμε την πολιτική του ΠΑΣΟΚ που εφάρμοσε τον νεοφιλελευθερισμό ως κυβέρνηση και επιμένει σε αυτόν ως αντιπολίτευση. Να απορρίψουμε τον δικομματισμό που βυθίζει την πολιτική ζωή στα σκάνδαλα και τη διαπλοκή. Που με ψευτοδιλήμματα προσβάλει τη νοημοσύνη των πολιτών. Να διακηρύξουμε ότι δεν θέλουμε στη χώρα μας να ριζώσει ο ρατσισμός και η ξενοφοβία. Θέλουμε να αποδυναμωθεί η ακροδεξιά! Να αποδυναμώσουμε τη «Μεγάλη Συμμαχία» του νεοφιλελευθερισμού των δεξιών και σοσιαλδημοκρατικών κομμάτων που διοικεί την Ευρωπαϊκή Ένωση, συχνά συνεπικουρούμενη από το Κόμμα των Ευρωπαίων Πράσινων. Περισσότεροι άνδρες και γυναίκες βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ στην Ευρωβουλή σημαίνουν: Ενίσχυση της φωνής των εργαζομένων στην Ελλάδα, της νεολαίας, των γυναικών, των μεταναστών. Ενίσχυση της φωνής των κινημάτων για αξιοπρεπείς μισθούς και συντάξεις, για σταθερή δουλειά, για τη σωτηρία του περιβάλλοντος, για ίσα δικαιώματα. Ενίσχυση της ενιαίας κοινοβουλευτικής ομάδας της Αριστεράς στην Ευρωβουλή. Ενίσχυση της ελπίδας για ριζικές αλλαγές με γνώμονα τις ανάγκες των πολλών και όχι τα συμφέροντα των λίγων. Ενίσχυση της προοπτικής για τον σοσιαλισμό στην Ελλάδα και στην Ευρώπη. Φτάνει πια! Να αλλάξουμε το τοπίο! Εδώ και δεκαετίας καταστρέφονται συστηματικά όσα είχαν πετύχει με αγώνες οι Ευρωπαίοι εργαζόμενοι, οι Ευρωπαϊκοί λαοί. Αυτή η πολιτική μείωσε το εισόδημά τους. Ξεπούλησε τη δημόσια περιουσία. Άδειασε τα δημόσια ταμεία και γέμισε τα ταμεία των τραπεζών. Ενίσχυσε την ασυδοσία των κερδοσκόπων. Οδήγησε στην οικονομική κρίση. Οι μονομάχοι του δικομματισμού στην Ελλάδα δεν έχουν καμία δικαιολογία: Ό,τι αποφασίστηκε στις Βρυξέλλες είχε την υπογραφή και των κυβερνήσεων στην Αθήνα! *** Όλα αυτά τα χρόνια υπήρξαν αντιστάσεις. Εργαζόμενοι, φοιτητές και μαθητές, νέοι και νέες της ανασφάλιστης και επισφαλούς εργασίας, αγρότες, μετανάστες και μετανάστριες, άνεργοι, ζωογόνησαν μεγάλα κινήματα για την εργασία, για την ειρήνη, την ισότητα, για τα δικαιώματα, για το περιβάλλον, και πέτυχαν σημαντικές νίκες. Τα αιτήματα και οι προτάσεις τους δείχνουν ότι ο στόχος για μια διαφορετική Ευρώπη είναι εφικτός. Τα τρία ΟΧΙ των Γάλλων, των Ολλανδών και των Ιρλανδών στο Ευρωσύνταγμα και τη Συνθήκη της Λισσαβόνας δηλώνουν πως οι λαοί της Ευρώπης δεν θέλουν τη δικτατορία των τραπεζών. Απορρίπτουν τη διαρκή αύξηση των εξοπλισμών. Αντιστέκονται στον αυταρχισμό. Οι μεγάλες κινητοποιήσεις στην Ελλάδα από τις απεργίες και τις διαδηλώσεις για το ασφαλιστικό και κατά του πολέμου, για τη νικηφόρα υπεράσπιση του άρθρου 16 του Συντάγματος, μέχρι τον νεανικό ξεσηκωμό του περσινού Δεκέμβρη ενώθηκαν με τις διαμαρτυρίες των άλλων Ευρωπαίων. Δίδαγμα αυτών των κινημάτων είναι η ανάγκη για ενότητα των δυνάμεων της Αριστεράς και της Ριζοσπαστικής Οικολογίας. Η απόρριψη της διχαστικής λογικής στην αριστερά και του χωρισμού των αγώνων για το περιβάλλον από τον αγώνα για μια δίκαιη κοινωνία. Γέννημα της προσπάθειας για την ενότητα και έκφρασή της στην Ελλάδα είναι ο Συνασπισμός Ριζοσπαστικής Αριστεράς. Ο ΣΥΡΙΖΑ βρέθηκε εξαρχής στην πρώτη γραμμή όλων αυτών των αγώνων. Σε όλους τους κοινωνικούς αγώνες στην Ελλάδα. Πρωταγωνιστής μέσα και έξω από τη Βουλή. Στις μεγάλες πανευρωπαϊκές κινητοποιήσεις. Στην Ευρωβουλή με σημαντική παρουσία και δράση. *** Σήμερα, σε συνθήκες οικονομικής κρίσης, σε όλη την Ευρώπη ακούγεται το σύνθημα: «Δεν μοιραστήκαμε τα κέρδη σας – δεν θα πληρώσουμε την κρίση σας!» Η οικονομική κρίση θέτει επί τάπητος όλα τα ζητήματα των κοινωνιών μας και τα ζητήματα της ευρωπαϊκής ενοποίησης. • Θέλουμε τον άνευ ορίων ανταγωνισμό, που διαλύει την κοινωνική συνοχή και καταστρέφει ανθρώπινες υπάρξεις;• Θέλουμε το κέρδος να είναι κυρίαρχο κριτήριο για την Παιδεία και την Υγεία, για την απασχόληση, για την προστασία του περιβάλλοντος και τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας; Θέλουμε οι νέοι και οι νέες να έχουν μπροστά τους ένα μέλλον αβέβαιο και εχθρικό;• Θέλουμε οι γυναίκες να είναι ο εφεδρικός στρατός της ελαστικής και κακοπληρωμένης εργασίας;• Θέλουμε αγροτική πολιτική που ερημώνει την ύπαιθρο;• Θέλουμε διεθνές εμπόριο με εκβιασμό των φτωχών χωρών και με απειλές για ένοπλες επεμβάσεις ή οικονομικό στραγγαλισμό;• Θέλουμε οι άνθρωποι από άλλες χώρες που αναζητούν εδώ δουλειά ή προστασία να ζουν χωρίς δικαιώματα και να επιλέγονται με κριτήριο αν συμφέρει η παραμονή τους τις επιχειρήσεις;• Θέλουμε στην Ευρώπη ένα μόρφωμα χωρίς δημοκρατική νομιμοποίηση και έλεγχο και με αποδυνάμωση των θεσμών λαϊκής κυριαρχίας;• Θέλουμε διαρκείς εξοπλισμούς, ευρωστρατό που θα επεμβαίνει μέσα κι έξω από τα σύνορα της Ένωσης. Θέλουμε οι στρατοκράτες του ΝΑΤΟ να ορίζουν τις σχέσεις μας με τις άλλες χώρες; Αυτό είναι το πρόγραμμα του νεοφιλελευθερισμού για την Ευρώπη, αυτή την Ευρώπη οικοδομεί η «Μεγάλη Συμμαχία» του νεοφιλευθερισμού. Η εφαρμογή του καλλιέργησε το έδαφος για την οικονομική κρίση. Αυτή δεν είναι η Ευρώπη που οραματιζόμαστε. Ο ΣΥΡΙΖΑ, και η ριζοσπαστική Αριστερά στην Ευρώπη αγωνίζονται για την ανατροπή αυτού του σκηνικού. Ζητούν στροφή 180 μοιρών: Ευρώπη ειρηνική, που θα βασίζει την ασφάλειά της στη μείωση των εξοπλισμών και τη συνεννόηση, στον εξοβελισμό των πυρηνικών και των άλλων όπλων μαζικής καταστροφής. Που θα απαγορεύει την αποστολή στρατιωτών εκτός συνόρων. Ευρώπη χωρίς ΝΑΤΟ και ευρωστρατό. Ούτε ένα ευρώ, ούτε ένας στρατιώτης για νατοϊκές εκστρατείες! Να αποσυρθούν αμέσως οι δυνάμεις από το Ιράκ και το Αφγανιστάν! Να φύγουν οι βάσεις των ΗΠΑ και τα πυρηνικά όπλα! Ευρώπη κοινωνική, στην οποία οι άνθρωποι θα μπορούν να ζήσουν με αξιοπρέπεια από τη δουλειά και τη σύνταξή τους. Στην οποία η Παιδεία και η Υγεία θα είναι κοινωνικά αγαθά με ελεύθερη πρόσβαση για όλους. Ευρώπη στην οποία την παραγωγή θα την ελέγχουν οι άνθρωποι που δουλεύουν και δημιουργούν, και όχι οι διοικήσεις των τραπεζών και οι κάθε λογής κερδοσκόποι. Ευρώπη οικολογική, στην οποία η προστασία του περιβάλλοντος δεν θα εξαρτάται από τα κέρδη, αλλά θα είναι κριτήριο για την παραγωγή και την κατανάλωση. Ευρώπη που θα προστατεύει τα φυσικά της τοπία και τους οικισμούς της και θα απαγορεύει τη μεταφορά οικολογικών προβλημάτων σε άλλες χώρες. Ευρώπη στην οποία η ενέργεια θα παράγεται από ανανεώσιμες πηγές, χωρίς ρύπανση της ατμόσφαιρας. Ευρώπη χωρίς πυρηνικά εργοστάσια.Ευρώπη φεμινιστική, στην οποία τα δικαιώματα των γυναικών στη ζωή, στη δουλειά και στην πολιτική εκπροσώπηση δεν θα είναι κενό γράμμα. Όπου η ισότητα των γυναικών δεν θα είναι η πρόφαση για την κατάργηση των γυναικείων κοινωνικών κατακτήσεων (ηλικία συνταξιοδότησης, προστασία της μητρότητας, νυχτερινή εργασία κ.λπ.).Ευρώπη ανοιχτή στον κόσμο που δεν θα εκβιάζει τις φτωχές χώρες, αλλά θα μεταφέρει πόρους για την καταπολέμηση της φτώχειας, με πρώτο μέτρο τη διαγραφή των χρεών των φτωχών χωρών. Που θα υποδέχεται και θα στηρίζει τους μετανάστες και πρόσφυγες. Στην οποία δεν θα υπάρχουν άνθρωποι «χωρίς χαρτιά» και χωρίς ίσα πολιτικά και κοινωνικά δικαιώματα.Ευρώπη δημοκρατική, χωρίς ανεξέλεγκτα στεγανά, όπως σήμερα η Κεντρική Τράπεζα. Ευρώπη στην οποία κανείς δεν θα φοβάται ότι τον παρακολουθούν. Χωρίς τρομονόμους, Σένγκεν και FRONTEX. Ευρώπη χωρίς περιορισμούς στην ελευθερία της έκφρασης, της οργάνωσης, των απεργιών, του απόρρητου των επικοινωνιών. Χωρίς διακρίσεις λόγω φύλου, εθνικότητας, θρησκείας, σεξουαλικού προσανατολισμού. Ευρώπη στην οποία δεν θα επιβάλλονται Συνθήκες και Σύμφωνα χωρίς να κρίνουν οι λαοί. Όπου οι θεσμοί της λαϊκής κυριαρχίας, στα κράτη μέλη και στην Ένωση θα ενισχύονται, αντί να αφυδατώνονται. Όπου το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θα έχει ουσιαστικά δικαιώματα ελέγχου και αποφασιστικό λόγο για την πολιτική της Ένωσης. Ο ΣΥΡΙΖΑ και η ριζοσπαστική Αριστερά στην Ευρώπη αγωνίζονται ώστε την κρίση να μην την πληρώσουν οι εργαζόμενοι, με άμεσους στόχους: • Να ελαφρυνθούν οι λαϊκές τάξεις, με πρώτο μέτρο την κατάργηση του ΦΠΑ στα είδη της λαϊκής κατανάλωσης. • Να προστατευθούν οι θέσεις εργασίας, οι μισθοί και οι συντάξεις. Να καταργηθεί η επισφαλής απασχόληση κάθε μορφής σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα. Να υπάρξει αμέσως γενναία αύξηση των κατώτερων μισθών και συντάξεων. Να μειωθεί ο χρόνος εργασίας: 5ήμερο, 35ωρο, χωρίς μείωση μισθού. Να αυξηθούν τα επιδόματα των ανέργων και να χορηγούνται όσο διαρκεί η ανεργία. Εξασφάλιση του δημόσιου, κοινωνικού, καθολικού και αναδιανεμητικού ασφαλιστικού συστήματος.• Να προστατευτεί το εισόδημα των αγροτών με άμεσα μέτρα, στην κατεύθυνση της ριζικής αναθεώρησης της ΚΑΠ προς όφελος των μικρών και μεσαίων αγροτών και της οικολογικής αγροτικής παραγωγής. Προστασία της ορεινής και νησιωτικής αγροτικής παραγωγής.• Να πληρωθούν με άμεσες προσλήψεις τα κενά στην Παιδεία, την Υγεία, την Κοινωνική Πρόνοια και το Περιβάλλον. Να δημιουργηθούν δεκάδες χιλιάδες νέες θέσεις εργασίας σε αυτούς τους τομείς που να αντιστοιχούν στις πραγματικές κοινωνικές ανάγκες.• Να καταργηθούν αμέσως Σύμφωνα και κανόνες, από το Μάαστριχτ ως τη Λισσαβόνα που επιβάλλουν στις χώρες της Ευρώπης τον ασφυκτικό κορσέ του νεοφιλελευθερισμού, με πρώτο το Σύμφωνο Σταθερότητας και το καθεστώς ασυδοσίας της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, που πρέπει να τεθεί υπό δημοκρατικό πολιτικό έλεγχο. Να ανατραπούν νομοθετικά οι αντεργατικές αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου και του Αρείου Πάγου.• Να τεθεί υπό κοινωνικό έλεγχο το τραπεζικό σύστημα. Να απαγορευτεί η κερδοσκοπία με «χρηματοπιστωτικά παράγωγα» και οι τράπεζες να περιοριστούν στην αποταμίευση και τη χρηματοδότηση παραγωγικών επενδύσεων με κριτήριο την απασχόληση και την προστασία του περιβάλλοντος.• Καμία ιδωτικοποίηση πιά! Να ανακτηθούν από το Δημόσιο οι Οργανισμοί και επιχειρήσεις που έχουν εκχωρηθεί στο ιδιωτικό κεφάλαιο.• Να υπάρξει μεγάλο πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων σε εθνικό και σε ευρωπαϊκό επίπεδο που θα αναμορφώσει την οικονομία στην κατεύθυνση της ενίσχυσης των δημόσιων αγαθών, της κοινωνικής κατανάλωσης και της προστασίας του περιβάλλοντος. Σε αυτό το πλαίσιο να ενισχυθούν, με τη βοήθεια ενός ισχυρού δημόσιου χρηματοπιστωτικού τομέα, οι μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις με έλεγχο της δημιουργίας νέων θέσεων εργασίας πλήρους και σταθερής απασχόλησης. Οι πρόσθετοι πόροι που απαιτούνται για όλα αυτά υπάρχουν. Μπορούν να εξασφαλιστούν σε εθνικό και σε ευρωπαϊκό επίπεδο με τη φορολόγηση των κερδών των επιχειρήσεων, των μεγάλων εισοδημάτων και περιουσιών, της πολυτελούς κατανάλωσης και με τη γενναία μείωση των στρατιωτικών δαπανών. Με αυτούς τους προγραμματικούς στόχους ο Συνασπισμός της Ριζοσπαστικής Αριστεράς διεκδικεί την ψήφο των Ελλήνων και των Ελληνίδων πολιτών στις 7 Ιουνίου. Κάθε ψήφος στον ΣΥΡΙΖΑ, κάθε γυναίκα ή άνδρας βουλευτής της ριζοσπαστικής Αριστεράς μειώνει τη δύναμη της «Μεγάλης Συμμαχίας» του νεοφιλελευθερισμού σε Ελλάδα και Ευρώπη, ενισχύει τις αντιστάσεις των εργαζομένων και της νεολαίας σε όλες τις χώρες της ηπείρου μας. Αντώνης Παπαζαχαρίου

ΟΝΕΙΡΕΥΟΝΤΑΙ ΞΥΠΝΙΟΙ

Τι σχέση έχουν ο Μαρξισμός και η ψυχανάλυση. Καμιά, απαντούν και ο μαρξισμός και η ψυχανάλυση.

Και οι δύο διέσχισαν τον 20 αιώνα και άφησαν ανεξίτηλα τα σημάδια τους.
Ο Οσσίπ Μαντελστάμ, ποιητής μάρτυρας του σοβιετικού ολοκληρωτισμού, γράφει : « η σπονδυλική στήλη του εικοστού αιώνα είναι τσακισμένη».

Ο θρίαμβος της επιστημοσύνης στην αυγή του αιώνα είχε προβλέψει λαμπρές σελίδες της ανθρωπότητας. Είχε προβλέψει ακαταμάχητη υλική πρόοδο που θα ξαλάφρωνε τον άνθρωπο από τις δυστυχίες του.
Στη τροχιά της συνεχούς προόδου τάχτηκαν και οι επιστήμονες και οι πολιτικοί ηγέτες. Η πολιτική έγινε επιστήμη και η επιστήμη έγινε πολιτική.
Τα στρατόπεδα συγκέντρωσης ήταν συνάμα πολιτικά εργαλεία και επιστημονικές θέσεις. Η πολιτική όταν αποφάσισε να γίνει επιστημονική εγκατέλειψε τον ηθικό ορίζοντα. Η αποτελεσματικότητα καθιερώθηκε ως μοναδική αξία.
Ο σκοπός αγίασε κάθε μέσο.

Η ευρωπαϊκή σκέψη απαλλαγμένη από την ιδέα του θεού έστησε ναούς του καθαρού νου, της επιστήμης. Οι εφαρμογές του επιστημονικού συλλογισμού κορυφωθήκαν στη διάρκεια των δύο πολέμων.
Η απελευθέρωση του ανθρώπου έγινε φτηνή ιδεολογία λαϊκής κατανάλωσης.
Ιδεολογία είναι το λεκτικό πρόσχημα στο όνομα του οποίου μπορεί να διαπραχθεί οτιδήποτε.
Η ψυχανάλυση δημιουργήθηκε από ένα γιατρό ως θεραπευτική τεχνική. Ατυχώς ο δημιουργός της επιδόθηκε σε ώρες σχόλης σε ανθρωπολογικές αναζητήσεις και γενικεύσεις. Πάνω σ αυτές στήθηκε το ικρίωμα της ψυχαναλυτικής τεχνικής.

Τα φροϋδικά σενάρια έγιναν ιδεολογία και παγκοσμιοποιήθηκαν. Έγιναν παγκόσμιες σταθερές. Οι ιδεοληψίες των Βιεννέζων αστών μεταφέρονται στα παθιασμένα βαλκάνια, στην υπερήφανη Ιβηρική, στην μακρινή Ασία ως να ήταν αμερικανικό τραπεζογραμμάτιο.

Το Οιδιπόδειο σύμπλεγμα μπήκε στην κυκλοφορία ως ψυχικό δολάριο η ως επαναστατικό κλισέ. Η ψυχανάλυση έγινε ιδεολόγημα ευρείας κυκλοφορίας και συνάντησε το μαρξισμό.

Ο Μαρξ περίγραψε αριστοτεχνικά και ερμήνευσε με προσωπικό στυλ την 18η του Μπρυμαίρ. Ο Φρόυντ διηγήθηκε με γλαφυρότητα τις ιστορίες των υστερικών στη Βιέννη και πρότεινε ερμηνείες.
Ο Μαρξ θέλει να σώσει την ανθρωπότητα. Προσδοκία που οδηγεί αυτόματα στην ιδεολογία. Ανθρώπους που έχουν λογιών βάσανα συναντάμε καθημερινά. Ανθρωπότητα είναι μια ιδέα του Ευρωπαϊκού διαφωτισμού.

Ο Φρόυντ αρκέστηκε στη προσπάθεια να ανακουφίσει κάποιους συμπολίτες. Βάζοντας τους να ονειρεύονται ξύπνιοι.

1/05

ΠΟΤΕ ΘΑ ΒΑΡΕΘΟΥΝ ;

Τον περασμένο Μάρτιο κυκλοφόρησε στο Ηνωμένο Βασίλειο το δεύτερο βιβλίο ενός σκωτσέζου μεγαλωμένου στον Καναδά που ζει στο Λονδίνο δημοσιογράφου: Καρλ Ονορέ. Έπαινος της βραδύτητας ήταν ο τίτλος του πρώτου βιβλίου και Μανιφέστο για μια ευτυχισμένη παιδική ηλικία ο τίτλος του δεύτερου.

Δημοσιογράφος και πατέρας δύο παιδιών επικεντρώνει τα τη θεματολογία του στο τρόπο που μεγαλώνουν τα παιδιά τους οι γονείς τα τελευταία 30 χρόνια. Οι γονείς της χρυσής γενιάς 80’, η γενιά που δεν ανέχεται ψεγάδι στο σπαθί της, η γενιά που βάζει το γονιμοποιημένο ωάριο να ακούει Μπετόβεν.

Παραδέχεται ότι ακούει τα κομπλιμέντα των δασκάλων γουργουρίζοντας από ευχαρίστηση. Μόνιμη ενδόμυχη επωδός που συνοδεύει ανάλογες σχολικές κολακείες : «ο γιος μου είναι ιδιοφυΐα».
Ο γιος κάνει μια ζωγραφιά και ο πατέρας τον ονειρεύεται διάδοχο του Πικάσο.
Η κόρη παίρνει άριστα στην αριθμητική και σκέφτεται Μ. Ι. Τ….

Ο Καρλ Ονορέ ονομάζει τους γονείς αυτούς «υπέρ-γονείς», προσδοκούν η και απαιτούν από τα παιδιά να είναι Κλαρκ Κεντ. Οι προθέσεις τους είναι οι καλύτερες. Πιστεύουν ότι η παιδική ηλικία είναι πολύ σημαντική για να την εμπιστευθούν στα χέρια των παιδιών.

Το φαινόμενο των υπέρ δραστήριων και υπέρ διεγερτικών γονιών άρχισε να εμφανίζεται τέλη του 80. Τότε που η από παλιά προσδοκούμενη μοντελοποίηση των κοινωνικών ρόλων πλησίασε τη τελειότητα. Τότε που ο Φουκογιάμα Φράνσις συνέγραψε Το τέλος της Ιστορίας. Τότε που όλοι το πιστέψαμε λίγο.

Παράλληλα τα παιδιά άρχισαν να γίνονται πολύτιμο είδος εν ανεπαρκεία, όπερ εξηγεί το Baby Boom της εποχής. Το παιδί στο δυτικό κόσμο, στις οικογένειες που υπήρχε, μπήκε στο κέντρο της οικογένειας ως πολύτιμο αγαθό. Επιδόματα, γονικές άδειες, παιδικοί σταθμοί, παιδοψυχιατρική, δυσλεξία είναι απλές ενδείξεις της σημασίας που πήραν οι απόγονοι στο κοινωνικό γίγνεσθαι.

Γιατί είναι κακό να αγαπάει κανείς τα παιδιά του;

Ανταπάντηση:Γιατί είναι καλό να τα διεγείρουμε συνεχώς με ερεθίσματα; Πολιτιστικά, πολιτικά, αθλητικά η σχολικά.

Η υπερβολική διέγερση μπορεί να σκάβει το λάκκο της κατάθλιψης.

Γιατί να κοουτσάρουμε, δηλαδή να καθοδηγούμε, τα παιδιά σε κάθε εκδήλωση, ακόμη και στις ώρες σχόλης;
Ας τα αφήσουμε ήσυχα μας λέει ο Καρλ Ονορέ, ν απολαύσουν την πολύτιμη παιδική ξεγνοιασιά.
Αλλιώς πότε θα βαρεθούν, για να μπορέσουν να σκεφθούν.