«Επιθετικοί προσδιορισμοί»

ΑΠΟ ΠΟΥ ΚΑΙ ΓΙΑΤΙ

ΜΕ ΤΟΝ ΓΙΩΡΓΟ ΠΑΠΑΖΑΧΑΡΙΟΥ
Ένα ταξίδι στις ρίζες λέξεων εκφράσεων.


«Επιθετικοί προσδιορισμοί»
Υπάρχουν πάρα πολλοί επιθετικοί προσδιορισμοί που έχουν πάρει τη θέση του προσδιοριζόμενου. Ανάμεσα σ’ αυτούς από τα πιο τρανταχτά παραδείγματα είναι:
ο ποντικός, το νερό και ο πανικός.
Ο Ποντικός αναφέρεται στους μύες οι οποίοι κατέφταναν στην Αττική από τον Πόντο μαζί με το σιτάρι που προμηθεύονταν από κει , κατά την αρχαιότητα οι Αθηναίοι. «Κοίτα ένα ποντικό μυ!» Ο μυς έφυγε και ο ποντικός έμεινε όπως και το νερό που επίσης ήταν επιθετικός προσδιορισμός στην εποχή του Βυζαντίου όπου οι νερουλάδες πουλούσαν «νεαρό ύδωρ» δηλαδή φρέσκο νερό. Το νεαρό έγινε νερό, το ύδωρ μας τελείωσε και έτσι ξεδιψάμε με το νερό.
Όσο για τον πανικό προέρχεται από τον θεό Πάνα και συγκεκριμένα από τους ακολούθους του, οι οποίοι έσπερναν τον τρόμο απ’ όπου περνούσαν με τα χοντροκομμένα αστεία τους. Έτσι όταν οι νοικοκυραίοι άκουγαν τη συνοδεία του Πανός να πλησιάζει τους έπιανε πανικός ΤΡΟΜΟΣ. Κλείδωναν τις πόρτες, αμπάρωναν τα παράθυρα τους για να διαφυλάξουν τις περιουσίες τους. Και σε αυτή την περίπτωση ο προσδιορισμός ταυτίστηκε με τον προσδιοριζόμενο και μάλιστα εξήχθη σε όλες τις γλώσσες.(π.χ. panic στ’ αγγλικά).