Παρασκευή 25 Δεκεμβρίου 2020

Αμφιβολίες

 

...ΤΟ ΜΥΑΛΟ ΜΟΥ ΒΑΣΑΝΙΖΟΥΝΕ ΠΟΛΛΕΣ

Οι στοιχειώδεις αρχές της ψυχοπαθολογίας μας εξηγούν το εξής απλό και συναρπαστικό. Οι δύο όψεις του νομίσματος της παραφροσύνης είναι η μελαγχολία και η παράνοια. Όταν προσπαθούμε να ξεφύγουμε από τη μία πέφτουμε στην άλλη και τούμπαλιν.
Μελαγχολία είναι το συναίσθημα «είναι η μοίρα μου σακατεμένη» και «δεν φταίει ο κόσμος ούτε κι εσύ». Στη μελαγχολία είμαστε ο αμνός που θυσιάζεται για να σωθεί ο κόσμος. Θυσία για ν’ απαλλαγεί απ’ τη σιχαμερή παρουσία μας. Το πρόβλημα είναι ο εαυτός μας.
Η άλλη όψη της παραφροσύνης η Παράνοια αντιστοιχεί στη γνωστή ρύση του Σαρτρ: «η Κόλαση είναι οι άλλοι». Ο ίδιος ο φιλόσοφος εξήγησε τι ήθελε να πει: « η κρίση των άλλων επηρεάζει τις σκέψεις για τον εαυτό μας». Το πρόβλημα είναι οι άλλοι.
Στη μελαγχολία φταίμε για όλα, στη παράνοια για όλα φταίνε οι άλλοι. Και στις δύο περιπτώσεις χάνουμε την ελευθερία μας. Αποποιούμαστε τις ευθύνες που μας αναλογούν. Είτε τα παίρνουμε όλα πάνω μας είτε ρίχνουμε όλα στους άλλους το ίδιο κάνει. Η αδυναμία δράσης είναι το τελικό αποτέλεσμα.
Αμφότερες οι τάσεις απαντώνται σ όλους τους ανθρώπους. Ποιος δεν έχει θύμα παρανοϊκής κρίσης νομίζοντας ότι όλοι συνομωτούν εναντίον του; Μπορούμε να σκεφτούμε ικανό αριθμό κυβερνήσεων και κομμάτων λογοδιαρρέουν πολιτικές θέσεις σε καταδιωκτική διάθεση. Σε ουκ ολίγες ιστορικές περιόδους η ανταπόκριση του λαού είναι μεγάλη.
Οι Αδόλφοι εκλέγονται δημοκρατικά και τον Ιωσήφ πολλοί νοσταλγούν, ακόμα. Το σύνδρομο καταδίωξης είναι το ισχυρότερο αντικαταθλιπτικό της ανθρωπότητας, ελάχιστοι είναι διατεθειμένοι να μην το χρησιμοποιήσουν.
Στο κάτω-κάτω αφού δεν ξέρουμε ποιος φταίει γιατί να μη λέμε ότι φταίνε οι άλλοι; Είναι σίγουρα λιγότερο επώδυνο από τις συνεχείς αυτό-κατηγορίες της μελαγχολίας.
Οι νοσηρά μελαγχολικοί και παρανοϊκοί υποστηρίζουν τις ερμηνείες τους απαλλαγμένοι από κάθε αμφιβολία. Κάθε προσπάθεια να μεταπειστούν, ν αλλάξουν γνώμη είναι ματαιοπονία.
Οι καταθλιπτικοί της καθημερινότητας διατηρούν τις αμφιβολίες τους για τις ιδέες τους. Οι παρανοϊκοί της διπλανής πόρτας δεν αμφιβάλλουν ποτέ γι αυτά που υποστηρίζουν.
Οι αμφιβολίες είναι το λίπασμα της ποίησης. Όσοι τείνουν προς τις ακλόνητες πεποιθήσεις γίνονται πολιτικοί, πνίγοντας κάθε τους αμφιβολία.
Η επιλογή είναι ελεύθερη.

Πέμπτη 3 Δεκεμβρίου 2020

Από πού και γιατί - Ασφάλεια


Το ερώτημα  – η ελευθερία ή η ασφάλεια – έχει διαχρονικά απασχολήσει την ανθρώπινη σκέψη για το πια από τις δυο κατέχει την πρώτη θέση στην αξιακή κλίμακα. Είμαστε, λοιπόν, ως όντα καταδικασμένοι να αναζητούμε απεγνωσμένα την ασφάλεια για την πραγμάτωση της ελευθερίας, ή στο όνομα της ασφάλειας να θυσιάζουμε κομμάτια της ελευθερίας μας; Το δίπολο ελευθερία ή ασφάλεια επανέρχεται σε μόνιμη βάση. Απαντήσεις στο ερώτημα έχουν δοθεί πολλές και διαφορετικές Πολλοί υποστηρίζουν πως η ζωή συνιστά την πρώτιστη και απόλυτη αξία γιατί μόνο αυτή εξασφαλίζει τους όρους για τη βίωση κάθε αγαθού. Άλλοι, όμως, πιστεύουν πως η ελευθερία είναι το υπέρτατο αγαθό, γιατί μια ανελεύθερη ζωή είναι μια ζωή «αβίωτη» και χωρίς περιεχόμενο.  Χαρακτηριστικά τα, "Καλύτερα μιας ώρας ελεύθερη ζωή παρά σαράντα χρόνια σκλαβιά και φυλακή",   "ή ταν ή επί τας" και "Ελευθερία ή Θάνατος" από τη δική μας ιστορία, και πολλά άλλα παραδείγματα από την παγκόσμια, που καταμαρτυρούν τη θυσία της ίδιας της ζωής στο όνομα της ελευθερίας.
 Και για να λεξιλογίσουμε ως είθισται......
Από το στερητικό άλφα και το ρήμα σφάλλω η ασφάλεια  σημαίνει τη σταθερότητα, τη βεβαιότητα, τη σιγουριά, το αμετάβλητο. Το ρήμα σφάλλω τώρα σημαίνει κάνω λάθος.  Το αρχαίο ρήμα σήμαινε: κάνω κάποιον να πέσει, ρίχνω κάτι.  Σφαλός  ήταν ξύλινος δίσκος με δύο τρύπες όπου έκλειναν τα πόδια του κατάδικου. Ασφαλής αυτός που μένει όρθιος, θα λέγαμε.  Το ρήμα στα Λατινικά μπήκε ως fallo  έγινε  fallere με μετοχή falsus, falsa, falsum σφάλλω, απατώ. Στα Ιταλικά κατέληξε ως falso από όπου το πήρε η σημερινή μας γλώσσα και έγινε το φάλτσο, η παραφωνία.  Το σφάλλω στα Αγγλικά έμεινε σκέτο fall. From Greek σφάλλω, διαβάζουμε στα λεξικά.The verb fall came from the old German fallan from the Latin fallo (fallere), which is a soft form of the Greek verb sfallo (fall, make someone to fall, deceive, make mistake; σφάλλω). Έτσι στην αγγλική έχουμε από το fall φθινόπωρο I fall,  I fell, I have fallen, το fault με πάμπολλες σημασίες που κινούνται όλες από την πτώση έως την αποτυχία, αλλά και το fall in love=ερωτεύομαι!  Και για να κλείσουμε από κει που ξεκινήσαμε, να θυμηθούμε τα λόγια του Φρανγκλίνου Ρούσβελτ: Όσοι θυσιάζουν στοιχειώδεις ελευθερίες για λίγη ασφάλεια, δεν αξίζουν ούτε ελευθερία ούτε ασφάλεια.

Απογείωση 1976

 Στην εξέδρα του αποχαιρετισμού  το  μαντήλι που ανέμισες  ένα τόνο πιο σκούρο απ' τη θάλασσα δύο απ' τον ουρανό τρύπα σκοτεινή στα ...