Πέμπτη 14 Μαρτίου 2024

Μπάχαλο

 Τα τελευταία χρόνια, όλο και συχνότερα ακούμε στις ειδήσεις, ως γενικό χαρακτηρισμό κάθε «ακραίας» πολιτικής/κοινωνικής διαμαρτυρίας, το νεολογισμό


μπάχαλο και τα παράγωγα μπάχαλα, μπαχαλάκηδες και μπαχαλάκιας. Ο μπάχαλος ή μπαχαλάκιας, είναι νεαρός συνήθως σε ηλικία που δηλώνει αναρχικός και πηγαίνει στις πορείες με μόνο σκοπό να ξεκινήσει ή να πάρει μέρος σε επεισόδια. Συνώνυμο του μπαχαλάκια, του μασκοφόρου διαδηλωτή που παρανομεί, είναι ο οξύμωρος, επίσης νεολογισμός, "γνωστός άγνωστος". Κάποιοι μπαχαλάκηδες όπως έχουν αποτυπωθεί σε πάμπολες φωτογραφίες και βίντεο, είναι άνδρες των Σωμάτων Ασφαλείας, που τα σπάνε γενικώς, για να χρεώσουν μετά τα επεισόδια ειδικώς στον αναρχικό και αντιεξουσιαστικό χώρο… Αλλά και στον καθημερινό  μας λόγο η λέξη χρησιμοποιείται ευρύτερα τελευταία για να περιγράψει την ανακατωσούρα, τη σύγχυση, όχι απαραίτητα για να στοχοποιήσει διαμαρτυρίες ή προβοκάτσιες. Μπαχαλάκηδες χαρακτηρίζονται επίσης και οι χούλιγκανς οι οποίοι ενίοτε λειτουργούν ως ο ιδιωτικός στρατός προέδρων μεγάλων ποδοσφαιρικών ανωνύμων εταιριών.  

Όσον αφορά τώρα την ετυμολογία της λέξης, επικρατεί μπάχαλο. Σύμφωνα με το Λεξικό της Νέας Ελληνικής Γλώσσας είναι μία ηχομιμητική λέξη μιμείται δηλαδή τον ήχο γνωστών λέξεων όπως ρόπαλο κρόταλο κλπ.

Στην αρχαία εβραϊκή «µπάχαλ» σηµαίνει, κατά περίπτωση, «ενοχλώ», «ανησυχώ», «φοβάμαι» και «βιάζομαι». Στην αραβική «µπιχάλι» σημαίνε ι«διάλυση».

Κατά μά άλλη  ετυμολογία που κυκλοφορεί στο Διαδίκτυο, το «μπάχαλο»  είναι παραφθορά της λέξης «μπαχαολλά», της οποίας η σημασία είναι «η δόξα του Θεού» στην ορολογία της θρησκείας Μπαχάι. Ο Μπαχαολλά δίδαξε ότι η ανθρωπότητα είναι μία και μόνη φυλή και ότι έχει έρθει η εποχή για την ενοποίηση της σε μια παγκόσμια κοινωνία. Δίδαξε ότι «υπάρχει μόνο ένας Θεός, ότι όλες οι θρησκείες του κόσμου είναι από το Θεό και ότι τώρα είναι η ώρα για την ανθρωπότητα να αναγνωρίσει την μοναδικότητά και την ενότητά τους. Η πίστη Μπαχάι θεωρεί αγγελιοφόρους του Θεού τον Αβραάμ, τον Μωυσή, τον Κρίσνα, τον Βούδα, τον Ζωροάστρη, τον Ιησού και τον Μωάμεθ ένα δογματικό  μπάχαλο τουλάχιστον για τους πιστούς των δογμάτων και της  χωριστικότητας που εν αγνοιά τους, με φανατισμό, υπηρετούν.

Και κλείνουμε με το μπαχαλορεά που  προέρχεται από παραφθορά της λέξης μπακαλορεά (γαλλικό πτυχίο) και σαρκάζει κυρίως εταιρείες που λειτουργούν ανοργάνωτα και ασυντόνιστα, αλλά και άτομα που καθ' έξιν ή κατ' επάγγελμα, δημιουργούν επεισόδια και προκαλούν την βίαια καταστολή κάθε ειρηνικής διαμαρτυρίας.   

Παρασκευή 8 Μαρτίου 2024

Από πού και γιατί - Θρησκεία


Συμφωνημένος ορισμός για το τι συνιστά θρησκεία δεν υπάρχει. Σε αναζήτηση στο διαδίκτυο βρήκα σχετικά εύκολα 354 ορισμούς και αφορισμούς, που κινούνται ανάμεσα στο "Θρησκεία είναι το όπιο του λαού" και στο " Θρησκεία είναι το βάλσαμο της ψυχής"  Τα βασικά συστατικά της θρησκείας είναι η πίστη, η λατρεία, το ήθος και ο Ιερός φόβος. Το μέγεθος του φόβου του ανθρώπου για πιθανή τιμωρία από τον Θεό που λατρεύει, ποικίλει ανάλογα με την δομή της κοινωνίας, τον τόπο, την εποχή που ζει και από τον ίδιο τον χαρακτήρα και την ψυχολογική κατάστασή του.
Αβεβαιότητα επικρατεί και ως προς την ετυμολογία της λέξης.  Κατά τον Πλούταρχο η λέξη θρησκεία ετυμολογείται από τη λέξη Θρήσσα-Θρήσσαι, δηλαδή από τις μυημένες στα Καβείρια μυστήρια θράκισσες γυναίκες που καταλαμβάνονταν από ενθουσιασμό και ιερή μανία. Παρεμφερής και η ετυμολογική προσέγγιση που βρίσκουμε στο Ετυμολογικό τό Μέγα τῆς Ἄννας Νοταρᾶ που τυπώθηκε το 1499 και στο λήμμα Θρησκεία διαβάζουμε: «Παρά τῶν Θρακῶν ἐπιμέλειαν τὴν πρὸς τὸ θεῖον καὶ τὴν Ὀρφέως
ἱερουργίαν. Οὗτοι γὰρ πρῶτον ἐξεῦρον τὴν περί τὸ θεῖον εὔνοιαν».Σύμφωνα με τη μελέτη του λόγιου κληρικού Δανιήλ Φιλιππίδη η ετυμολογία της λέξης «θρησκεία» προέρχεται από το σημιτικό deresh, που σημαίνει «ο δρόμος του Θεού». Τέλος, σύμφωνα με άλλη ετυμολογία, η λέξη θρησκεία,  σχετίζεται με το ρήμα θρώσκω. 
Ο Μαχάτμα Γκάντι ο μεγάλος Ινδός πνευματικός ηγέτης και πολιτικός, η επιρροή του οποίου ξεπέρασε τα όρια της χώρας αναφερόμενος στα περί Θρησκείας μας άφησε μεταξύ άλλων τα εξής: 

Αυτοί που λένε πως η θρησκεία δεν έχει σχέση με την πολιτική, δεν ξέρουν τι είναι η θρησκεία.
Η μη-βία προϋποθέτει διπλή πίστη: πίστη στον Θεό και πίστη στον άνθρωπο.
Για μένα οι διάφορες θρησκείες είναι όλες όμορφα λουλούδια από τον ίδιο κήπο ή κλαδιά από το ίδιο υπέροχο δέντρο. Επομένως, είναι όλες εξίσου αληθινές, αν και, επειδή προσλαμβάνονται και ερμηνεύονται με ανθρώπινα μέσα, εξίσου ατελείς.
Μ’ αρέσει ο Χριστός σας. Δεν μ’ αρέσουν οι χριστιανοί σας. Οι χριστιανοί σας είναι τόσο διαφορετικοί από τον Χριστό.

Στην πραγματικότητα υπάρχουν τόσες θρησκείες όσοι και άνθρωποι.

Ενδελέχεια-εντελέχεια.


  Ενδελέχεια-εντελέχεια. Η παρωνυμία, δηλαδή η μερική ομοιότητα των δύο αυτών λέξεων δημιουργεί συχνά σύγχυση με αποτέλεσμα αρκετές φορές να  τις χρησιμοποιούμε με λάθος τρόπο και σε λάθος περιστάσεις. 

 Με τη λέξη ενδελέχεια ορίζουμε τη συνέχεια, τη διάρκεια τη συνεχή και αδιάλειπτη φροντίδα ή επιμέλεια.  Ενδελεχής είναι ο συνεχής, ο αδιάλειπτος, ο προσεκτικός,  ο εξακολουθητικός, ο μακροχρόνιος, ο διηνεκής, αυτός που συντελείται ή διεξάγεται με επιμέλεια και επιμονή, ο λεπτομερής, ο εξονυχιστικός .
Λέμε: ενδελεχής προσπάθεια,  ενδελεχής έρευνα, ενδελεχής μελέτη.
Η λέξη ετυμολογείται από την πρόθεση εν που δηλώνει το μέσον, τον τρόπο και το επίθετο της αρχαίας δολιχός, που σημαίνει μακρύς. Από το ίδιο επίθετο παράγονται: ο δολιχοκέφαλος (ο άνθρωπος που το μάκρος του κρανίου του είναι πολύ μεγαλύτερο από το πλάτος του Συγκεκριμένα το μέγιστο πλάτος του κρανίου είναι λιγότερο από το 80% του μέγιστου μήκους του.) , η δολιχοδρομία, το ρήμα δολιχοδρομώ (διανύω μεγάλη απόσταση). Επίσης και το ουσιαστικό «δόλιχος»,  σήμαινε κατά την αρχαιότητα τον δρόμο των μεγάλων αποστάσεων.  Το 720 π.Χ. ο δόλιχος εισήχθη στους Αρχαίους Ολυμπιακούς Αγώνες. 
Η λέξη «εντελέχεια» από την πρόθεση Εν-, που σημαίνει μέσα  το ουσιαστικό τέλος-, που σημαίνει σκοπός και το ρήμα έχω, αποτελεί όρο της αριστοτελικής φιλοσοφίας που ορίζει την μετεξέλιξη από την αρχική αδρανή κατάσταση στην ενέργεια που οδηγεί στην ολοκλήρωση. Ο τελικός σκοπός  του σπόρου που έγινε φυτό, είναι  και εκφράζεται με την λέξη εντελέχεια διότι η τέλεια- τελική μορφή του φυτού προέκυψε από το σπόρο. Παράγωγες λέξεις είναι το επίθετο  εντελεχής = ο πλήρης, ο ολοκληρωμένος και το επίρρημα εντελεχώς = με τελειότητα, με πληρότητα. Με λίγα λόγια ενδελέχεια είναι η αδιάλειπτη συνέχεια, η μεγάλη διάρκεια, η επιμέλεια και η λεπτομερής φροντίδα για κάτι και εντελέχεια είναι η ολοκλήρωση, η πληρότητα μετά από δράση.

Κυριακή 21 Ιανουαρίου 2024

Ου παντός πλειν ες Κόρινθον

 Στην ελληνική Μυθολογία για την κυριαρχία της Κορίνθου ανταγωνίζονταν δύο θεοί:

Ο Ήλιος (Απόλλωνας) και ο Ποσειδώνας. Με τη μεσολάβηση του εκατογχειρα Βριάρεως συμβιβάστηκαν, παίρνοντας ο Απόλλωνας τον Ακροκόρινθο και ο Ποσειδώνας τον Ισθμό.

Κατόπιν ο Απόλλωνας παραχώρησε τα δικαιώματά του στην Αφροδίτη.

 Πρώτη ονομασία της πόλεως ήταν «Εφύρα», από το όνομα της κόρης του Ωκεανού, που ήταν η πρώτη μυθική βασίλισσα της Κορίνθου.

 Το όνομα είναι ενδεικτικό της τοποθεσίας όπου ευρίσκεται η Αρχαία Κόρινθος,

από όπου τα πάντα «εφορά» (=βλέπει).

· Κόρινθος ονομάστηκε αργότερα από τον ομώνυμο υιό του Δία (ο Κόρινθος).

· Ο Όμηρος αποκαλεί την Κόρινθο, «Εφύραν» και «Αφνειόν» (= πλούσια, εύφορη).

· Η προϊστορική μυθολογική περίοδος της Κορίνθου συνδέεται με πολλούς πανελλήνιους μύθους και ήρωες.

Το 629 ένας εκ των επτά σοφών της Ελλάδας ο Περίανδρος  διαδέχτηκε τον πατέρα του στο θρόνο της Κορίνθου Επί των ημερών του η Κόρινθος σημειώνει τη μεγαλύτερη ακμή της, που παρατείνεται μέχρι

 τους Περσικούς πολέμους. Τα γράμματα και οι τέχνες ανθούν, η ναυσιπλοϊα και το εμπόριο αναπτύσσονται.

Η Κόρινθος αναδεικνύεται σε θαλασσοκράτειρα δύναμη με δύο λιμάνια (των Κεγχραιών και του Λεχαίου)

 και ιδρύει αποικίες στην Ιταλία, στην Ιλλυρία (Απολλωνία), στη Σικελία και στην Κέρκυρα.

«Ου παντός πλειν εις Κόρινθον», είχε επισημάνει ο Στράβων, δεν μπορεί δηλαδή ο καθένας να ταξιδέψει και πολύ περισσότερο να ζήσει στην Κόρινθο . Γιατί η Κόρινθος στην ελληνική και στην ρωμαϊκή της φάση ήταν ''αφνειός'' δηλαδή πλούσια. Απαιτούσε έξοδα και ήταν πρόκληση για παρεκτροπές. "Eις την αρχαίαν κόρινθον υπήρχεν μέγας αριθμός ιερειών  της Αφροδίτης.Αύται ελκύουσι τους ξένους πραματευτάς αφανίζουσιν εν ολίγαις ημέραις μίαν ολόκληρον αποσκευήν"σήμειωνε ο Ρήγας Βελεστινλής στο σύγγραμμά του Νέος Ανάχαρσις.  

 Το έτος 196 π.Χ. η Κόρινθος γίνεται έδρα της Αχαϊκής Συμπολιτείας και ορθώνεται ως εμπόδιο στα συμφέροντα της Ρώμης.

Το 146 π.Χ. μετά την ήττα των Ελλήνων στη Λευκόπετρα (δίπλα στον Ισθμό),

 η Κόρινθος καταστρέφεται ολοσχερώς από τον Ρωμαίο στρατηγό Λεύκιο Μόμμιο.

 Για έναν περίπου αιώνα απαγορευόταν η εγκατάσταση ανθρώπων στα ερείπιά της.

Έτσι έσβησε κατά τον Κικέρωνα το «Lumen totius Graeciae»

(το φως όλης της Ελλάδας).


Δευτέρα 8 Ιανουαρίου 2024

FRIENDSHIPS

 


Ποδόσφαιρο

Ποδόσφαιρο

Με λέξεις από το βασιλιά των σπορ, το ποδόσφαιρο θα ασχοληθούμε σήμερα.

Και ξεκινάμε από τη σέντρα όπου στήνεται η μπάλα για να ξεκινήσει το παιχνίδι.

Η Σέντρα προέκυψε από μεταφορά του αγγλικού center, στην ουσία, όμως, είναι αντιδάνειο ελληνικής λέξης. Οι Λατίνοι δανείστηκαν το ελληνικό “κέντρον” και το μετέτρεψαν σε centrum. Aπό τους Λατίνους το δανείστηκαν και οι Άγγλοι μετατρέποντας το σε center. Aπό τα Αγγλικά δανειστήκαμε, στις αρχές του αιώνα τη δική μας λέξη. Αυτούσια μεταφορά από την αγγλική είναι και οι λέξεις σέντερ μπακ (κεντρικός αμυντικός), σέντερ φορ (centre fore: κεντρικός επιθετικός)

Μπάλα: Προέρχεται από το Ιταλικό palla, διαλ.: balla, αρχαία γερμ: bal. Στα ελληνικά αποδίδεται ως σφαίρα και απ΄ εδώ σχηματίστηκαν οι λέξεις: ποδόσφαιρο καλαθοσφαίριση, υδατοσφαίριση κ.ά.

Πάσα: η μεταβίβαση. Από τα Λατινικά μας έρχεται τούτη η λέξη < passare: περνώ. Στα Ελληνικά βρίσκουμε και τις λέξεις: πασάρω, πασάρισμα, πασούλα, πασίτσα, πασαδόρος.

Το Πέναλτι, η τιμωρία, στα Αγγλικά, η εσχάτη των ποινών στο ποδόσφαιρο, έχει κι αυτό ελληνική προέλευση. Πρόκειται για ένα, ακόμα, αντιδάνειο και παράγεται από το αρχαίο ελληνικό: ποινή> λατ. Poena> poenalis> poenalitas > αγγλ. Penalty

γκολ < αγγλ. Goal, αρχικά δήλωνε το σημείο που καταλήγει μία διαδρομή. Με την ποδοσφαιρική σημασία μαρτυρείται στην Αγγλική από το 1548. Στα ελληνικά αποδίδεται με τη λ. “τέρμα”

Σκορ: το αποτέλεσμα ενός αθλητικού αγώνα score< αρχ, αγγλ. scora: χαράσσω, μετρώ με βάση τις χαρακιές

σουτ: στα ελληνικά η βολή από το αγγλικό shoot< πυροβολώ, εκτοξεύω (σουτάρω, σουτάκι, σουτάρα, σουτέρ)

Ντέρμπι

Η άκλιτη λέξη ντέρμπι προέρχεται από την αγγλική πόλη Derby (κεντρική Αγγλία, πρωτεύουσα της επαρχίας Ντερμπισάιρ, 230.000 κατοίκους. Προφέρεται: ντάρμπι)Ο ΧΙΙ κόμης του Ντέρμπι, ο Edward Stanley, στο μακρινό 1780, οργάνωνε ιππικούς αγώνες, οι οποίοι είχαν κεντρίσει το ενδιαφέρον (αλλά και το πάθος) όλων των φιλίππων. Μάλιστα, ο ιππικός αγώνας ήταν το γεγονός της χρονιάς στο Ηνωμένο Βασίλειο και ονομαζόταν The Derby. Έτσι, έμεινε το όνομα του σε οποιονδήποτε αγώνα είναι ιδιαίτερης σημασίας, ή προσελκύει φανατικούς.

Παρασκευή 5 Ιανουαρίου 2024

Δυστυχώς επτωχεύσαμεν

 Διαχρονικά επίκαιρο δυστυχώς το «Δυστυχώς επτωχεύσαμεν»! 

Τα λόγια αυτά φέρεται να είπε ο Χαρίλαος Τρικούπης στις 10 Δεκεμβρίου 1893 από το βήμα της Βουλής προς τους βουλευτές. Και λέω «φέρεται» γιατί πουθενά στα πρακτικά της Βουλής της εποχής δεν αναφέρεται τέτοια φράση. Φυσικά το νόημα αυτών που είπε συνοψίζονταν στις δύο αυτές λέξεις.

Δεν ήταν η πρώτη φορά που η Ελλάδα βίωνε κάτι τέτοιο, 

Το 1827 η ελληνική κυβέρνηση αδυνατώντας να αποπληρώσει τα δυο δάνεια της ανεξαρτησίας με τους εξαιρετικά απεχθείς όρους τους οδηγήθηκε στην πτώχευση.

Το 1843 η οικονομική κατάσταση ήταν χάλια και η χώρα αδυνατούσε να πληρώσει τις δόσεις από το δημόσιο χρέος. Οι «εγγυήτριες» δυνάμεις (Αγγλία, Γαλλία, Ρωσία) αρνήθηκαν να
δώσουν την τρίτη δόση του δανείου του 1832, έτσι ο βασιλιάς Όθωνας υποχρεώθηκε να κηρύξει πτώχευση και άρχισε να αναζητεί καινούριο δάνειο.  

Μετά ακριβώς από 50 χρόνια ο πρωθυπουργός Χαρίλαος Τρικούπης ανακοίνωσε στους εμβρόντητους βουλευτές στις 10 Δεκεμβρίου 1893 την αδυναμία της χώρας να εκπληρώσεις τις δανειακές της υποχρεώσεις. Η παράδοση λέει πως τελικά είπε τη περίφημη φράση «Δυστυχώς επτωχεύσαμεν»! Μέχρι το 1898 είχαμε οδηγηθεί στον Διεθνή Οικονομικό Έλεγχο (ΔΟΕ) όπου οι πιστωτές της χώρας δέσμευσαν τα σημαντικότερα από τα δημόσια έσοδα έναντι του χρέους της χώρας.

Σημειώνεται ότι παρόμοια επίσης φράση, ελαφρά παραλλαγμένη, χρησιμοποίησε και ο Ελευθέριος Βενιζέλος, όταν με την φράση του «τελικώς επτωχεύσαμεν» τον Μάιο του 1932, η κυβέρνησή του θα κηρύξει για άλλη μια φορά πτώχευση της Ελλάδας, κάτω από το υψηλό χρέος του εξωτερικού δανεισμού, επικαλούμενος ακόμη και τη Μικρασιατική Καταστροφή, που είχε σημειωθεί δέκα χρόνια πριν, αλλά και τη διεθνή οικονομική ύφεση από το Κραχ του 1929.

Σήμερα που  η  «επικοινωνία» της παραπληροφόρησης  ωραιοποιεί τις καταστροφές, η λέξη πτώχευση έχει αντικατασταθεί  στο λεξιλόγιο αυτών που την επιβάλλουν, μονολεκτικά από το ασαφές ουδέτερο, «μνημόνιο», περιφραστικά από τον ευφημισμό, «πρόγραμμα οικονομικής αναπροσαρμογής» και στη γλώσσα της αγοράς από τον όρο  PSI (αγγλικά: Private Sector Involvement, ελληνικά: Συμμετοχή του Ιδιωτικού Τομέα),


Τρίτη 2 Ιανουαρίου 2024

Τώρα

Το "τώρα" και το "πάντα" αλληλοπεριχωρούνται αλληλοαναιρούμενα  στο "είμαι".

Αυτό που είμαι τώρα δεν ήμουν πάντα, ήμουν αλλιώς. 

Όμως πάντα ήμουν αυτό που είμαι.

Μήπως δεν είμαι; όμως το "τώρα" υπάρχει πάντα.

Και πάντοτε είναι τώρα, συμπιεσμένο απ' τις συμπληγάδες του χρόνου μέχρι ανυπαρξίας.

Πιέζομαι αφόρητα.-


Κυριακή 31 Δεκεμβρίου 2023

ΣΑΡΑΝΤΑ (ΡΑΔΙΟ)ΚΥΜΑΤΑ


Η απρόσεκτη κόρη του Δον Χουάν με δύο πικάπ απογειώθηκε
και χωρίς νυχοκόπτη
στον Αστερισμό του Ωρίωνα κατευθύνθηκε κι από εκεί
ως το θερινό τρίγωνο που με εντολή άνωθεν έδυσε 

Σας είπα να μην παίζετε με τα κουμπιά την τελευταία στιγμή.
Η Μαίρη δώρο Μπάρτσελορ στο διάδρομο του Δημαρχείου.
Άυλη κληρονομιά εκ του πατρός εκπορευόμενη λέξεις ταξιδιάρες
 Βραχέα μεσαία και fm κάτω απ' το μαξιλάρι
 Στις γειτονιές της Ελλάδας το επικοινωνώ αμετάβατο άνθισε αλληλεγγύη, 
σκιά αεροπλάνου σαν χάδι ζευγάρωσε με τη σκιά του τρένου
Ραδιοδρόμιο απογείωσης, Μαύρο πολύχρωμο,
γνωριστήκαμε στο σκοτάδι, 
ψαχουλεύοντας πρόσωπα,
 αγγίξαμε τόξα ουράνια
 και στις καθημερινές αγωνίες μας,
 γίναμε φίλοι και σύντροφοι.  
Σαράντα χρόνια, σαράντα κύματα, χαρμολύπη.

Δευτέρα 27 Νοεμβρίου 2023

Φόβος

 Ο Φόβος είναι φυσικό, κοινό συναίσθημα. Όλοι φοβόμαστε.

Το στοίχημα είναι ποιος θα ελέγξει το φόβο και θα τον διαχειριστεί προς όφελός του.

Ο Φόβος είναι το παραισθησιογόνο της εξουσίας, κι η ελπίδα, πως αυτό που φοβάσαι και βλέπεις να συμβαίνει στο διπλανό σου, δεν θα συμβεί σε σένα, ένα από τα συμπτώματά του.
Ο Φόβος είναι εργαλείο χειρισμού συνειδήσεων, η εξουσία τον χρησιμοποιεί για να σε παραλύσει και να παραμορφώσει την πραγματικότητα που αρνείσαι να δεις γιατί ελπίζεις.
Δεν υπάρχει ελπίδα χωρίς φόβο, ούτε και φόβος χωρίς ελπίδα. Στο κασελάκι της Πανδώρας μια φρούδα ελπίδα μας παραμυθιάζει αδιαμεσολάβητα.
 Ο δικός μας φόβος μπροστά στην καταστροφή, δεν την αποτρέπει, την επισπεύδει.
Η εποχή της πλαστής ευδαιμονίας μαζί με τις ψευδαισθήσεις της τελείωσε.
Η αποχαυνωμένη από τη συνταγή του life style  κοινωνία, ανήμπορη να αντιδράσει παρακολουθεί από τον αναπηρικό καναπέ τα κατορθώματα του Batman και… ελπίζει.
 Η Μικροαστική καταστροφή  συντελείται επιτυχώς με τη συνταγή Σοκ και Δέος. Η Υγεία, η Παιδεία, η  Κοινωνική Πρόνοια, θυσιάζονται στο βωμό του «Υγιούς Ανταγωνισμού». Οτιδήποτε «δημόσιο» απαξιώνεται και προκρίνεται το «ιδιωτικό». Η Δημοκρατία μετατρέπεται σε κενό γράμμα. Για να περιγράψουμε το πολίτευμά  μας καταφεύγω στη νεολεξία  και προτείνω τον όρο «Ιδιωτικοκρατία».
Ως πότε θα ιδιωτεύουμε;  Ως πότε θα πότε θα παραμένουμε idiots που τους κυβερνούν οι ιδιώτες και ιδιοτελή συμφέροντά τους;  
Στην τραγωδία που βιώνουμε ο από μηχανής θεός δεν θα παρουσιαστεί με γερανό απ’ έξω. Μέσα μας καθεύδει, σκεπασμένος από  τα συντρίμμια της προστασίας της εργασίας, της συλλογικής μνήμης, της αξιοπρέπειας. Ήρθε η ώρα να τον ξυπνήσουμε για να μαζέψουμε τα κομμάτια μας, για να ξανασταθούμε στα πόδια μας, να βρούμε επί τέλους  τη χαμένη μας αυτοπεποίθηση, υπερηφάνεια και αυτοεκτίμηση. 
Θέλει αρετή και τόλμη η ελευθερία.   

Σάββατο 25 Νοεμβρίου 2023

Μεσσιανισμός

 Με τον όρο Μεσσιανισμός χαρακτηρίζεται γενικότερα το σύνολο των παραδόσεων που ανέπτυξαν διάφοροι λαοί, οι οποίες και αποτέλεσαν ή συνεχίζουν να αποτελούν πίστη για την έλευση κάποιου Λυτρωτή - με την έννοια του Μεσσία -, ως απεσταλμένου από τον Θεό της πίστεώς τους, που θα τους απαλλάξει από διάφορα δεινά. Η λέξη εμφανίζεται στα τέλη του 19ου αι. και αποτελεί μεταφορά στην ελληνική του γαλλικού messianisme (-isme =-ισμός), που σχηματίστηκε από την ελληνιστική λέξη Μεσσίας που με τη σειρά της αντλεί την καταγωγή της από το εβρ. Masiah που σημαίνει χρισμένος με λάδι).

 Η πίστη  στην ύπαρξη ή στη μελλοντική παρουσία ενός «μεσσία» - Υπεράνθρωπου, ενός σωτήρα σε θρησκευτικό και κατ’ επέκταση σε εθνικό, πολιτικό ή κοινωνικό επίπεδο, δηλ. σ’ ένα πρόσωπο με εξαιρετικές ικανότητες (= «χαρισματικό ηγέτη»), το οποίο, όπως πιστεύεται, θα λυτρώσει το λαό ή το έθνος από τα προβλήματά του.

 Ο μεσσιανισμός δεν περιορίζεται στη θρησκεία. Διαποτίζει ως αντίληψη  και ως προσδοκία (= μεσσιανική νοοτροπία, μοιρολατρική τάση) τον πολιτικό και κοινωνικό βίο κάποιων λαών, κατεξοχήν της Ανατολής, η ζωή (κοινωνική, πολιτική, πολιτιστική) των οποίων παρουσιάζεται  συχνά  τραγικά υποδεέστερη.

 Δημιουργεί άτομα ανασφαλή και ψυχολογικά εξαρτημένα, άβουλα, πειθήνια όντα - δηλ. «υπηκόους» και όχι «ενεργούς πολίτες» - ευνοεί την επικράτηση αυταρχικών – ολοκληρωτικών καθεστώτων, αδρανοποιεί τη σκέψη και την κριτική στάση και, κατ’  αυτό τον τρόπο, υποβιβάζει την αξία και αυτονομία του ανθρώπου ως ελεύθερου και αυτεξούσιου όντος.

Τέτοιες αντιλήψεις απαντώνται συνηθέστερα από θρησκευτικούς συγγραφείς - ερευνητές που άλλοτε προσδιορίζουν σαφώς τον χρόνο της έλευσης του αναμενόμενου Μεσσία και άλλοτε, τις περισσότερες φορές, με συγκεχυμένο προσδιορισμό με αοριστίες και αλληγορίες.

Ειδικότερα ο Μεσσιανισμός αναπτύχθηκε από Εβραίους συγγραφείς που ομιλούν σε μεγάλη έκταση για τον Μεσσία ως αναμενόμενο Σωτήρα που θα αποκαταστήσει το ιουδαϊκό έθνος. Οι αρχαίοι Έλληνες πίστευαν στον Σωτήρα Δία όχι όμως σε μεσολάβηση ενός Μεσσία.

Μετά την ενανθρώπιση του Ιησού Χριστού, οι «πιστεύσαντες» - Χριστιανοί - έπαψαν να πιστεύουν σε άλλο Μεσσία, οι  “μη πιστεύσαντες” όμως Εβραίοι, διατήρησαν τις αντιλήψεις αυτές των προγόνων τους και εξακολουθούν ακόμα και σήμερα να εμμένουν σε παρόμοιες παραδόσεις αναμένοντας την έλευση του Μεσσία.

Πάντως και σήμερα ακόμη διατηρούνται και σε άλλους λαούς παρόμοιες μεσσιανικές ιδέες περί της έλευσης ενός μελλοντικού αναμορφωτή της ανθρωπότητας με διάφορες προεκτάσεις, άλλοτε διάσωσης και άλλοτε καταστροφολογίας, που πηγάζουν κυρίως κυρίως από την άγνοια, αλλά και τον πόθο μιας καλύτερης και δικαιότερης ζωής

Μπάχαλο

  Τα τελευταία χρόνια, όλο και συχνότερα ακούμε στις ειδήσεις, ως γενικό χαρακτηρισμό κάθε «ακραίας» πολιτικής/κοινωνικής διαμαρτυρίας, το ν...