Παρασκευή 27 Οκτωβρίου 2017

Από πού και γιατί 
Καβάλησε το καλάμι - Πήγασος
  

Κυρίες και κύριοι, φίλες και φίλοι για σας, 
Υπάρχουν αρκετοί άνθρωποι, ιδιαίτερα μεταξύ εκείνων που ασχολούνται με την τέχνη, αλλά όχι μόνον, που, ενώ είναι ασήμαντες μετριότητες, ευνοημένοι από κάποια συγκυρία, από κάποιο εντελώς τυχαίο περιστατικό, κέρδισαν κάποια θέση, κάποια στιγμιαία αναγνώριση, που τους έβγαλε από την αφάνεια, με αποτέλεσμα να πάρουν τα μυαλά τους αέρα και να πιστέψουν ότι είναι... αυθεντίες, ότι είναι ανεπανάληπτοι ότι είναι μοναδικοί... Σε κάτι τέτοιες περιπτώσεις, λέμε παραστατικά, για όλους αυτούς που τελευταία, αυξάνονται επικίνδυνα, ότι καβάλησαν το καλάμι.
Η φράση αυτή έχει τις ρίζες της στη μυθολογία,  και πιο συγκεκριμένα στο μύθο που ο ήρωας Περσέας, με τη βοήθεια της Αθηνάς κατάφερε να σκοτώσει, τη φοβερό τέρας τη Μέδουσα, που όποιος την αντίκριζε, πέτρωνε. 
Όταν λοιπόν την εξόντωσε κόβοντας το κεφάλι της, από τον κομμένο λαιμό της ξεπήδησε ένα άλογο με φτερά, κι επειδή... επήγασε, το ονόμασαν Πήγασο. Αυτό το φτερωτό άλογο ίππευσε ο Περσέας για να διαφύγει από τις αδελφές της Μέδουσας που τον κυνήγησαν
Το περίφημο αυτό άλογο το συναντάμε και σε αρκετά ακόμη επεισόδια της μυθολογίας μας. Σ ένα από αυτά ένας άλλος μυθικός ήρωας , ο Βελλερεφόντης, καβάλα στον Πήγασο κατάφερε να εξοντώσει ένα άλλο φοβερό τέρας της μυθολογίας μας τη Χίμαιρα.
Σε μεταγενέστερο μύθο, συναντάμε τον Πήγασο, ως άλογο των Μουσών, που τον ιππεύουν οι ποιητές για να ταξιδέψουν στο καλλιτεχνικό στερέωμα. 
Αυτό το τελευταίο επεισόδιο του μυθικού αλόγου, από το ότι δηλαδή οι θεοί το χάρισαν στις μούσες, αλλά και από ένα ποίημα του Ρωμαίου ποιητή Κάτουλου, που είχε γράψει, πως όταν στιχουργεί, νοιώθει ότι ανεβαίνει στα ουράνια ιππεύοντας τον Πήγασο, το φτερωτό αλογάκι της μυθολογίας μας, έγινε ο συμβολικός μεταφορέας της ποιητικής έμπνευσης, και φυσικά ο αγαπημένος των ποιητών.
Έτσι παλαιότερα όταν θέλανε να πούνε ότι κάποιος είναι ποιητής, μεταφορικά λέγανε ότι... ιππεύει τον Πήγασο.
Σε κάποια συγκέντρωση λογοτεχνών, στην παλιά Αθήνα, γινόταν λόγος για κάποιον ποιητή -απόντα φυσικά- που εκείνη την εποχή είχε εκδώσει μια ποιητική συλλογή και είχε δημιουργήσει αρκετό θόρυβο γύρω από το όνομά του. Σχολιάζοντας λοιπόν τον συνάδελφό τους, κάποιος από τους παρευρισκόμενους είπε: " Επιχείρησε να ιππεύσει τον Πήγασον, αλλά το μόνον που κατόρθωσε είναι να ιππεύσει τον κάλαμον...
Να διευκρινίσουμε ότι κάλαμος λεγόταν την εποχή εκείνη ο κονδυλοφόρος με τον οποίον έγραφαν.

Αυτό το ευφυολόγημα έκανε εντύπωση, και τελικά το "ιππεύει τον κάλαμο" εκλαϊκεύτηκε και καθιερώθηκε ως καβάλησε το καλάμι, για όσους το καβαλάνε,είτε νομίζουν πως είναι ποιητές, είτε κάτι άλλο πολύ σημαντικό, παρά τη δεδομένη ασημαντότητά τους.  

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

ΚΟΠΗΚΕ ΤΟ ΡΕΥΜΑ

 Έπρεπε να κοπεί το ρεύμα για να πιάσω το μολύβι.                                Ο κόσμος -τι λέξη!- καταρρέει.                             ...