Τρίτη 12 Ιανουαρίου 2021

Από πού καραντίνα

  Μια λέξη  που πολυακούστηκε  και μας ταλαιπώρησε το 2020 και εξακολουθεί να μας ταλαιπωρεί, εύχομαι όχι για πολύ καιρό ακόμα, είναι  η καραντίνα. Η λέξη προέρχεται από το παλιό ιταλικό quarantina (στα σημερινά ιταλικά quarantena), που έλκει την καταγωγή της  από το αριθμητικό quaranta, δηλ. σαράντα. 

Είναι ο περιορισμός των δραστηριοτήτων των  ανθρώπων ή της μεταφοράς αγαθών, έτσι ώστε να αποφευχθεί η εξάπλωση ασθενειών ή παρασίτων. Ή αλλιώς, η επιβεβλημένη απομόνωση.

.
Για πρώτη φορά το καθεστώς αυτό της απαγόρευσης εφαρμόστηκε στην πόλη της Ραγούζας, το σημερινό Ντουμπρόβνικ, τον 14ο αιώνα, τότε που η πανδημία της πανούκλας, ο Μαύρος Θάνατος, είχε εξολοθρεύσει το 30% του πληθυσμού της Ευρώπης. Αρχικά, η απαγόρευση ήταν για 30 μέρες, Οι αξιωματούχοι της πόλης  Ragusa, , πέρασαν νόμο που έθετε σε ισχύ το trentino, δηλαδή περίοδο 30 ημερών απομόνωσης για τα πλοία που έφταναν από περιοχές που είχαν πληγεί από την πανώλη, αλλά το 1448 η Ενετική Γερουσία την παρέτεινε σε 40 μέρες και από τότε γεννήθηκε ο όρος. Δεν γνωρίζουμε με ακρίβεια γιατί επεκτάθηκε η περίοδος απομόνωσης. Λένε πως η βουβωνική πανώλη είχε κύκλο 37 ημερών  οπότε η σαρανταήμερη καραντίνα ήταν αποτελεσματικός τρόπος για να εμποδιστεί η μετάδοσή της.  Άλλοι μελετητές λένε πως ο αριθμός 40 παρέχει μια αίσθηση ασφάλειας στο συλλογικό ασυνείδητο. Υπάρχουν πολλά πολιτισμικά στοιχεία που συνδέονται με τον αριθμό 40, όπως και αναφορές από τη Βίβλο και άλλα θρησκευτικά κείμενα.  Στην Παλαιά και στην Καινή Διαθήκη αλλά και στο Κοράνι ο αριθμός σαράντα συχνά περιγράφει μια περίοδο δοκιμασίας, προετοιμασίας ή και τιμωρίας, ή σηματοδοτεί μια αλλαγή. Τόσες ήταν οι ημέρες που νήστεψε ο Ιησούς στην έρημο της Ιουδαίας, τόσες κράτησε ο Κατακλυσμός και τόσο χρονών ήταν ο Μωάμεθ όταν έλαβε την πρώτη αποκάλυψη από τον Αρχάγγελο Γαβριήλ. Επίσης μετά το γεγονός της Ανάστασης, ο Ιησούς πέρασε ακόμα 40 ημέρες στη γη...: Παρόμοιες είναι οι ιστορίες για τη φώτιση του Βούδα μετά από 40 ημέρες διαλογισμού και νηστείας αλλά και του Μωυσή που απομονώθηκε για 40 ημέρες στο όρος Σινά
Σαράντα ημέρες θέλει το έμβρυο για να σχηματισθεί από την έναρξη της εγκυμοσύνης και 40 να σαραντίσει η λεχώνα για να βγει από το σπίτι, σύμφωνα με την ελληνική παράδοση.
Σε 40 ημέρες ο πόνος του πένθους μαλακώνει, γίνεται το πρώτο μνημόσυνο.
Από σαράντα  κύματα περάσαμε για να πετύχουμε το σκοπό μας .
Το καραντί που μας γνώρισε με το ομώνυμο ποίημα του ο Καββαδίας κι είναι η φουσκοθαλασσιά έχει τουρκική ετυμολογία (karantι) karıntı (δίνη· πλευρικό κύμα),  δεν έχει καμιά σχέση ούτε με την καραντίνα, όπως και το γκαραντί που σημαίνει αφενός την εγγύηση και αφετέρου το εγγυημένο και η προέλευσή του είναι γαλλική. Ολοκληρώνοντας την αναφορά μας επιτρέψτε μου να πιθανολογήσω πως η χρονιά που αφήσαμε πίσω, το 2020, θα μείνει στην ιστορία ως η χρονιά  της  καραντίνας, άλλωστε. 20+20=40.  Και βεβαία "Καλύτερα μιας ώρας ελεύθερη ζωή/ παρά σαράντα χρόνια σκλαβιά και φυλακή"  Γεια σας και να είστε όλοι καλά. 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

ΚΟΠΗΚΕ ΤΟ ΡΕΥΜΑ

 Έπρεπε να κοπεί το ρεύμα για να πιάσω το μολύβι.                                Ο κόσμος -τι λέξη!- καταρρέει.                             ...