Παρασκευή 5 Νοεμβρίου 2021

Από πού και γιατί* - ενθουσιασμός

 Στη γραμμή της ελάχιστης αντίστασης του ενθουσιασμού θα ταξιδέψουμε σήμερα. Θέλει ιδιαίτερη προσοχή όμως, γιατί κάθε ενθουσιώδες  ταξίδι που ξεπερνάει αυτό το όριο, δεν έχει θετική κατάληξη. Ο ενθουσιασμός είναι μέθη της πεποίθησης για τον Λαμαρτίνο. Καμιά αρετή δεν είναι ωραία αν δεν ενθουσιάζει υποστήριζε ο  Σέλλεϋ. Αλλά σύμφωνα με τον Πασκάλ, μόνο ο ενθουσιασμός που ρυθμίζεται από τη λογική είναι πραγματική δημιουργική δύναμη. Στο Λεξικό της Κοινής Ελληνικής στο λήμμα ενθουσιασμός διαβάζουμε:

1. έξαρση συναισθήματος ευαρέσκειας, ευχαρίστησης, χαράς, ικανοποίησης κτλ., η κατάσταση εκείνου που κυριαρχείται από ένα τέτοιο συναίσθημα και το εκδηλώνει με τρόπο έντονο και διάθεση για δράση και τολμηρές πράξεις, και 2. η κατάσταση εκείνου που κυριαρχείται από θεϊκή δύναμη, έμπνευση· η έξαρση των ψυχικών, πνευματικών και σωματικών δυνάμεων εκείνου που κυριαρχείται ή εμπνέεται από το θείο.
Και πράγματι ανατρέχοντας στην ετυμολογία της λέξης βλέπουμε πως τα συστατικά της είναι η πρόθεση εν, το ουσιαστικό θεός που με συναίρεση γίνεται θους, ένθεος - ένθουσ και η παραγωγική κατάληξη -ισμός που έγινε χάριν ευφωνίας -ιασμός. Ο Ενθουσιασμός δηλαδή για τους αρχαίους Έλληνες, ήταν η κατάσταση κατά την οποία ερχόμαστε σε επαφή με το θείο, το θεϊκό μέσα μας. Στα Αγγλικά Λεξικά διαβάζουμε ότι η λέξη enthusiasm παράγεται από την ελληνική λέξη Θεϊσμός = Theism, from the Greek word Θεός = God, εν = in and suffix – ism. Σχεδόν όλες οι άλλες ευρωπαϊκές γλώσσες υιοθέτησαν τη λέξη και προφέρουν χωρίς το Θ, το οποίο έγινε μόνο Τ ή Ντ.
Ενδιαφέρον έχει η κινέζικη προσέγγιση, στο πανάρχαιο βιβλίο των αλλαγών το Ι τσινγκ που είναι κατά τον Κομφούκιο ένας οδηγός συμπεριφοράς για τον ανώτερο άνθρωπο. Στο 16ο από τα 64 κεφάλαια ο ενθουσιασμός περιγράφεται σαν τον διεγέρτη κεραυνό που ξεπροβάλλει μέσα από τη δεκτική γη αντιβουίζοντας. Το δέος που δημιουργεί το άκουσμα της βροντής σε όλους τους ανθρώπους, ενέπνευσε τους σοφούς και άρχισαν να παράγουν ήχους για να δημιουργούν συναισθήματα. 
Έτσι οι αρχαίοι βασιλιάδες έκαναν μουσική
για να τιμήσουν την υπέρτατη αξία,
Και την πρόσφεραν με λαμπρότητα
στην Υπέρτατη Θεότητα,
προσκαλώντας τους προγόνους τους να παραβρεθούν. 
Χρησιμοποίησαν δηλαδή στις τελετές τη μουσική σαν γέφυρα μεταξύ ορατού κόσμου και αοράτου, όπως ο χορός είναι το ορατό αποτέλεσμα του αόρατου ήχου.

*Καθημερινά (ΔΕ-ΠΑΡ) 07:55 -18:55 στο Πρώτο Πρόγραμμα 105,8 και 91,6 στα FM και 729 ΑΜ

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Απογείωση 1976

 Στην εξέδρα του αποχαιρετισμού  το  μαντήλι που ανέμισες  ένα τόνο πιο σκούρο απ' τη θάλασσα δύο απ' τον ουρανό τρύπα σκοτεινή στα ...