Τετάρτη 4 Σεπτεμβρίου 2024

Ναυτική ορολογία

 Το ναυτικό επάγγελμα είναι ιδιόμορφο και μοναδικό, εξ ίσου ιδιόμορφη και μοναδική είναι η ορολογία που χρησιμοποιούν οι ναυτικοί, η οποία θα ήταν περισσότερο απόμακρη αν δεν ερχόμασταν σε επαφή με κάποιους όρους που γνωρίσαμε από τη μελοποιημένη ποίηση του μαρκόνη ποιητή Νίκου Καββαδία.



Μαρκόνης ήταν μέχρι πριν λίγα χρόνια ο ασυρματιστής του πλοίου, ειδικότητα που κατάργησε η τεχνολογία στον τομέα της επικοινωνίας.

Η λέξη προέρχεται από το επώνυμο τού Ιταλού εφευρέτη τού ασύρματου τηλεγράφου Gullielmo.Marconi.


Οι περισσότερες από τις ναυτικές λέξεις προέρχονται από την Ιταλική με απώτερη καταγωγή τη λατινική και εισήχθησαν στο ελληνικό λεξιλόγιο από την εποχή της Βενετσιάνικης κυριαρχίας στη Μεσόγειο. Αρκετές είναι και οι αγγλικής προέλευσης που προήλθαν από
παραφθαρμένη ελληνοποίηση αγγλικών ναυτικών όρων, όπως βατσιμάνης από το αγγλ. watchman : αυτός που επιτηρεί, που κάνει βάρδια και ντοκουμάνης, από το : αγγλ. donkey man ο αρχιθερμαστής, λοστρόμος της μηχανής.Επίσης η προπέλλα, από την αγγλ. propeller : περιστρεφόμενος από τη μηχανή έλικας στα ύφαλα για την προώθηση του πλοίου.


Η λέξη λοστρόμος ο πρώτος υπαξιωματικός του πληρώματος, ο ναύκληρος των εμπορικών πλοίων, προέρχεται από παραφθορά της ιταλικής σύνθετης λέξης nostromo που θεωρείται και αυτό απότοκο του ενετικού "nostr(o) (u)omo" που σήμαινε «ο άνθρωπός μας», δηλαδή ο πρώτος στην ιεραρχία του πληρώματος των παλαιών ιστιοφόρων. Η λέξη βαρδιόλα, η σκοπιά από συστραμμένο πανί ή ξυλοκατασκευή για την προφύλαξη από τις κακές καιρικές συνθήκες αλλά και τα φτερά στα πλαϊνά της γέφυρας και παλαιότερα η σκοπιά στο κατάρτι για την παρατήρηση του ορίζοντα προέρχεται κι αυτή από παραφθορά της ιταλ. Guardiola. Από την επίσης ιταλική λέξη μπάρκο που ονομαζόταν ένας τύπος παλιού ιστιοφόρου το μπάρκο ή μπαρκάρισμα η ναυτολόγηση δηλαδή, αλλά και ο ρηματικός τύπος μπαρκάρω - ξεμπαρκάρω και ο ξέμπαρκος ο άνεργος ναυτικός


Από την τουρκική ο μπουλμές, τουρκ. bolme το ξύλινο εσωτερικό χώρισμα του πλοίου, όπως και ο γεμιτζής, στην τουρκ. yemici : ο παλιός ναύτης, ο θαλασσόλυκος / ειρωνικά ο άναυτος που κομπορρημονεί.


Κλείνουμε με το επίρρημα απίκου που χρησιμοποιείται και ευρύτερα για να περιγράψει την ετοιμότητα και προέρχεται ιταλ. a picco που σημαίνει καθέτως, Στη ναυτική ορολογία απίκου ή απίκο, είναι η θέση της άγκυρας την ώρα που πρόκειται να αποσπασθεί από το βυθό. 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Κολωνάκι - Κατσικάδικα - Σκομπία

  Οι επεκτάσεις των υφιστάμενων αστικών κέντρων για την κάλυψη των αυξημένων οικιστικών αναγκών που έχουν προκύψει από την αστυφιλία, αποτελ...