Δευτέρα 27 Ιανουαρίου 2020

Από πού και γιατί Νεποτισμός - Περγαμηνή

Την παραχώρηση πολιτικών κυρίως αξιωμάτων σε  πρόσωπα, λόγω της ιδιότητάς τους ως συγγενείς, και όχι γιατί διαθέτουν τα αντικειμενικά προσόντα για να αναλάβουν την όποια υπευθυνότητα, περιγράφει η λέξη νεποτισμός.
 Η λέξη προέρχεται από το λατινικό  Nepos = ανιψιός. Ο όρος αρχικά υποδήλωνε την τάση που είχαν οι Ρωμαίοι ποντίφικες να παραχωρούν εύνοιες στους συγγενείς τους και ιδίως στους ανιψιούς. Η εποχή της μεγαλύτερης ακμής του ήταν από το 1417 ως το 1559. Ήταν η εποχή του λεγόμενου "μεγάλου νεποτισμού", ο οποίος έφτασε στο αποκορύφωμά του με τον Αλέξανδρο Στ΄ Βοργία , το Λέοντα Ι΄ , τον Κλήμεντα Ζ΄ και τον Πάυλο Γ ΄ Φαρνέζε. Τόσο ο λατινογενής όρος "νεποτισμός", όσο και η συνώνυμη ελληνικότατη οικογενειοκρατία περιγράφουν μια αρνητική κατάσταση την οποία  βιώνουμε και σήμερα όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά και σε πολλά άλλα κράτη του κόσμου.
Και είναι σύνηθες το φαινόμενο στην εποχή μας, αρκετοί άνθρωποι, μη έχοντας να παρουσιάσουν τίποτα δικό τους να θεωρούν φυσικό, ότι λόγω των κατορθωμάτων των προγόνων τους, δικαιούνται μερίδιο από τη δόξα τους και φυσικά μερίδιο στη νομή της εξουσίας που αποτελεί  τον υπέρτατο στόχο τους. Τους έχουμε ακούσει πολλές φορές να ανασκαλεύουν το παρελθόν και να υπερηφανεύονται για τις οικογενειακές τους περγαμηνές.
Αλλά σκοπός μας δεν είναι να σχολιάσουμε περαιτέρω την επίδειξη των περγαμηνών, αλλά να πούμε γιατί και από πού αυτά τα λεγόμενα οικογενειακά τρόπαια, ονομάζονται περγαμηνές. Περγαμηνή είναι ένα λεπτό και ειδικά κατεργασμένο δέρμα, πάνω στο οποίο γράφονται κείμενα. Αυτή η ειδική γραφική ύλη, προέκυψε στα χρόνια του 2ου π.Χ. αιώνα και αντικατέστησε τον πάπυρο, όταν μειώθηκε η εξαγωγή του από την Αίγυπτο. Μέχρι την εποχή εκείνη ο πάπυρος ήταν η βασική γραφική ύλη, και ίσως η πιο προσιτή. Η δε περγαμηνή πήρε το όνομά της από την πόλη Πέργαμο της Μικρασίας, όπου και πρωτοεμφανίστηκε.  Τα κύρια πλεονεκτήματα της περγαμηνής ήταν η μεγαλύτερη ανθεκτικότητα και η δυνατότητα παραγωγής στη Δύση, πράγμα που απελευθέρωνε την αγορά γραφικής ύλης από την παραγωγή παπύρου στην Αίγυπτο
Γιατί όμως τους οικογενειακούς τίτλους τους αποκαλούμε μεταφορικά περγαμηνές; Αυτό εξηγείται από το ότι τα παλιότερα χρόνια, οι τίτλοι ευγενείας γράφονταν σε περγαμηνές. Σε περγαμηνές επίσης γράφονταν και τα βασιλικά χρυσόβουλα, με τα οποία έδιναν κάποια ειδικά προνόμια στους ευνοούμενους. Σήμερα η χρήση τους περιορίζεται στα πανεπιστημιακά πτυχία και σε ορισμένα επίσημα και συμβολικά έγγραφα. Κλείνοντας να πούμε πως από την περγαμηνή πήρε το όνομά του και το τετράδιο, κι αυτό γιατί όταν στα παλιά χρόνια έγραφαν σε μια περγαμηνή την δίπλωναν στα τέσσερα... 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Απογείωση 1976

 Στην εξέδρα του αποχαιρετισμού  το  μαντήλι που ανέμισες  ένα τόνο πιο σκούρο απ' τη θάλασσα δύο απ' τον ουρανό τρύπα σκοτεινή στα ...