Από πού και γιατί - Φύρδην, μίγδην

 Για να περιγράψουμε  τη μεγάλη ανακατωσούρα, την απόλυτη αταξία, συχνά στο καθημερινό μας λόγο, χρησιμοποιούμε την στερεότυπη έκφραση «φύρδην μίγδην». Το φύρδην και το μίγδην ανήκουν στην κατηγορία των αρχαίων επιρρημάτων με την περίεργη -για τη σημερινή γλώσσα- κατάληξη «-δην». Απ' αυτήν την κατηγορία στον καθημερινό μας λόγο έχουν επιβιώσει ελάχιστα, (12 μόλις λήμματα-επιρρήματα με κατάληξη -δην καταγράφονται στο Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής). Εξ αυτών τα πλέον συχνά χρησιμοποιούμενα σήμερα είναι τα βάδην, τραχάδην, αριστίνδην, συλλήβδην, το άρδην εκ του αίρω, το συστάδην (από το συνίσταμαι): από κοντά, σώμα με σώμα, μάχομαι/μάχη εκ του συστάδην και το χύδην εκ του χέω που επιβιώνει κυρίως στη ναυτική ορολογία για τα χύδην - χύμα, φορτία.

   Τα συνώνυμα φύρδην  μίγδην που χρησιμοποιούνται, μόνο ζευγαρωμένα είναι σχήμα υπερβολής που προσδίδει έμφαση στην χαοτική κατάσταση. 

  Το Φύρδην προέρχεται από το φύρω=ανακατεύω συνήθως στερεά μέ γυρνά, στην αρχή χρησιμοποιήθηκε για να δηλώσει ἑνωση νερού με αλεύρι, εξ ου και το φύραμα.

 Το Μίγδην εκ του μίγνυμι= ανακατεύω, αναμειγνύω, κυρίως λέγεται για υγρά, και όχι μόνο. Η ενέργεια εἶναι ἡ μείξη και το αποτέλεσμα εἶναι τό μείγμα.

Σχετικό και τό κεράννυμι μέ τό οποίο ανακατεύω (σέ κέρας/κέρατο) υγρό με υγρό, ἡ ενέργεια εἶναι ἡ κρᾶσις (ἐξ οὗ και κρασί) και τό αποτέλεσμα εἶναι τό κράμα.

Συνώνυμο του φύρδην μίγδην το κουλουβάχατα που προέρχεται από τα αραβικά (kulluwahad = όλα ένα).Η λ. πρωτοεμφανίστηκε το 1868 σε φυλλάδιο του Θ. Ι. Κολοκοτρώνη, εγγονού του ήρωα της Επανάστασης, το οποίο έφερε τον τίτλο: “Η κουλουβάχατα ή αι φύρδην μίγδην σημεριναί ιδέαι”»