Τρίτη 28 Φεβρουαρίου 2023

Από πού και γιατί - Και σύ, τέκνον Βροῦτε;


  Και σύ, τέκνον Βροῦτε; λέμε για να εκφράσουμε τη δυσάρεστη έκπληξή μας, όταν βρεθούμε σε δύσκολη θέση και κάποιος στον οποίο είχαμε εμπιστοσύνη, ξαφνικά και απρόσμενα στρέφεται εναντίον μας.Η έκφραση αυτή χρησιμοποιείται σήμερα σε περιπτώσεις αναπάντεχης προδοσίας από αχάριστους ανθρώπους. Η δημώδης λατινική έκφραση Et tu, Brute? που αποδίδεται στα Ελληνικά ως Και σύ, τέκνον Βροῦτε; εμφανίζεται στο έργο του Ουίλιαμ Σαίξπηρ, Ιούλιος Καίσαρ, τη στιγμή της δολοφονίας του, να την απευθύνει ο  Ιούλιος Καίσαρ τον φίλο του και ίσως γιο του, Μάρκο Ιούνιο Βρούτο, όταν τον αναγνώρισε ανάμεσα στους δολοφόνους του.  Ήταν 15 Μαρτίου του 44 π.Χ., όταν ο Καίσαρ πήγαινε στη Σύγκλητο για την τελευταία συνέλευση πριν αναχωρήσει για μια εκστρατεία· οι συνωμότες δολοφόνοι, προφασιζόμενοι μια κοινή τους παράκληση, περικύκλωσαν
και τον χτύπησαν με τα μαχαίρια που έκρυβαν πάνω τους. Τα ακριβή λόγια του Καίσαρα λίγο πριν υποκύψει στα τραύματά του ενδέχεται να ήταν πολύ πιο προσωπικά εξαιτίας της προδοσίας που υπέστη. Για την ακρίβεια το πιθανότερο ήταν ο Καίσαρας να είπε στα ελληνικά «και εσύ τέκνον μου;», αν και κατά τον Σουητώνιο ο Καίσαρας πέθανε χωρίς να πει λέξη. Σε νεαρή ηλικία ο Καίσαρ, κατά το  διάστημα της σύλληψης του Βρούτου, είχε φλογερό  ερωτικό δεσμό με τη μητέρα του Βρούτου Σερβιλία. Ο Σουητώνιος και ο Αππιανός το επιβεβαιώνουν Πιο κατηγορηματικός όμως είναι Πλούταρχος ο οποίος υποστηρίζει πως: καθώς ο Βρούτος γεννήθηκε πάνω στη μεγάλη φλόγα του έρωτά τους, ο Καίσαρ ήταν σχεδόν βέβαιος πως ήταν γιος του.

Το ιστορικό αυτό περιστατικό ενέπνευσε και τον μεγάλο ποιητή Κωνσταντίνο Καβάφη:

Μάρτιαι Ειδοί

Τα μεγαλεία να φοβάσαι, ω ψυχή.Και τες φιλοδοξίες σου να υπερνικήσειςαν δεν μπορείς, με δισταγμό και προφυλάξειςνα τες ακολουθείς. Κι όσο εμπροστά προβαίνεις,5τόσο εξεταστική, προσεκτική να είσαι.

Κι όταν θα φθάσεις στην ακμή σου, Καίσαρ πια·έτσι περιωνύμου ανθρώπου σχήμα όταν λάβεις,τότε κυρίως πρόσεξε σα βγεις στον δρόμον έξω,εξουσιαστής περίβλεπτος με συνοδεία,10αν τύχει και πλησιάσει από τον όχλοκανένας Αρτεμίδωρος, που φέρνει γράμμα,και λέγει βιαστικά «Διάβασε αμέσως τούτα,είναι μεγάλα πράγματα που σ’ ενδιαφέρουν»,μη λείψεις να σταθείς· μη λείψεις ν’ αναβάλεις15κάθε ομιλίαν ή δουλειά· μη λείψεις τους διαφόρουςπου χαιρετούν και προσκυνούν να τους παραμερίσεις(τους βλέπεις πιο αργά)· ας περιμένει ακόμηκι η Σύγκλητος αυτή, κι ευθύς να τα γνωρίσειςτα σοβαρά γραφόμενα του Αρτεμιδώρου.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Απογείωση 1976

 Στην εξέδρα του αποχαιρετισμού  το  μαντήλι που ανέμισες  ένα τόνο πιο σκούρο απ' τη θάλασσα δύο απ' τον ουρανό τρύπα σκοτεινή στα ...