Σοβινισμός

  Οι πολυσυζητημένοι κι αμφιλεγόμενοι Ολυμπιακοί Αγώνες στο Παρίσι το 2024, έφεραν στο νου μου, παρατηρώντας τις αντιδράσεις του κοινού, αλλά και πολλές από τις επιλογές των διοργανωτών, τον όρο σοβινισμός. Σύμφωνα με το ΛΚΝ ως σοβινισμός ορίζεται ο άκρατος εθνικισμός, η υπερβολική μέχρι φανατισμού προσήλωση στην ιδέα της πατρίδας, που συνοδεύεται από μίσος και περιφρόνηση για τους άλλους λαούς και που συχνά εκδηλώνεται με επιθετικότητα εναντίον τους. Ο γαλλικός όρος  chauvinisme που διεθνοποιήθηκε προήλθε από τον Nicolas Chauvin/Νικολά Σωβέν, έναν στρατιώτη του Ναπολέοντα Α΄ Βοναπάρτη κατά τη διάρκεια της Πρώτης Γαλλικής Αυτοκρατορίας, εξαιτίας του φανατικού του ζήλου για τον αυτοκράτορά. Ο όρος εισήλθε σε δημόσια χρήση εξαιτίας μιας ιδιαίτερα επιτυχημένης σατιρικής απεικόνισης του Σωβεν στο Γαλλικό θεατρικό έργο La Cocarde Tricolore (Η Τρίχρωμη Κονκάρδα), που παρουσιάστηκε το 1831. Σ' αυτό ο ήρωας Σωβέν (Chauvin) είχε το ίδιο πάθος με το συνονόματο αξιωματικό. Η καταγωγή του και η πρώιμη χρήση του δείχνουν πως επινοήθηκε αποκλειστικά  για την περιγραφή του εθνικισμού και πατριωτισμού. Ο Σωβέν στρατολογήθηκε στην ηλικία των 18, και είχε τραυματιστεί 17 φορές, γεγονός που οδήγησε στην σοβαρή παραμόρφωσή του και στον ακρωτηριασμό του. Για την πίστη του και την αφοσίωσή του, ο Ναπολέοντας του απένειμε το Ξίφος της Τιμής και επίδομα 200 φράγκων. Ο παθιασμένος εθνικισμός και η αφοσίωση του στον Ναπολέοντα του απέφεραν μόνο περίγελω και γελοιοποίηση στην μετα-Ναπολεόντεια Γαλλία.

Σήμερα ο όρος σωβινισμός χρησιμοποιείται  και ως αναφορά στον ρατσισμό ή τον σεξισμό. Η φράση αντρικός σωβινισμός πρωτοεμφανίστηκε τη δεκαετία του `60 με την άνοδο του φεμινισμού και χρησιμοποιείται για την περιγραφή της πίστης στην αντρική ανωτερότητα. Κοινή είναι και η μειωτική φράση "Αντρικό σοβινιστικό γουρούνι" ως μειωτική για έναν άντρα που θεωρείται πως έχει σεξιστική συμπεριφορά έναντι των  γυναικών. . .

Επίσης, στη σύγχρονη χρήση του, ο όρος σοβινιστής χρησιμοποιείται συχνά μειωτικά  για να χαρακτηρίσει τον παράλογο και ανίκανο να δεχτεί την πραγματικότητα αν αυτή δεν είναι σύμφωνη με τις πεποιθήσεις του.