Στην εξέδρα του αποχαιρετισμού
το μαντήλι που ανέμισες
ένα τόνο πιο σκούρο απ' τη θάλασσα
δύο απ' τον ουρανό
στα χείλη του ορίζοντα.
τοις ἐγρηγορόσιν ένα και κοινόν κόσμον είναι, των δε κοιμωμένων έκαστον εις ίδιον αποστρέφεσθαι.
Στην εξέδρα του αποχαιρετισμού
το μαντήλι που ανέμισες
ένα τόνο πιο σκούρο απ' τη θάλασσα
δύο απ' τον ουρανό
Τα τελευταία χρόνια, όλο και συχνότερα ακούμε στις ειδήσεις, ως γενικό χαρακτηρισμό κάθε «ακραίας» πολιτικής/κοινωνικής διαμαρτυρίας, το νεολογισμό
Όσον αφορά τώρα την ετυμολογία της λέξης, επικρατεί μπάχαλο. Σύμφωνα με το Λεξικό της Νέας Ελληνικής Γλώσσας είναι μία ηχομιμητική λέξη μιμείται δηλαδή τον ήχο γνωστών λέξεων όπως ρόπαλο κρόταλο κλπ.
Στην αρχαία εβραϊκή «µπάχαλ» σηµαίνει, κατά περίπτωση, «ενοχλώ», «ανησυχώ», «φοβάμαι» και «βιάζομαι». Στην αραβική «µπιχάλι» σημαίνε ι«διάλυση».
Κατά μά άλλη ετυμολογία που κυκλοφορεί στο Διαδίκτυο, το «μπάχαλο» είναι παραφθορά της λέξης «μπαχαολλά», της οποίας η σημασία είναι «η δόξα του Θεού» στην ορολογία της θρησκείας Μπαχάι. Ο Μπαχαολλά δίδαξε ότι η ανθρωπότητα είναι μία και μόνη φυλή και ότι έχει έρθει η εποχή για την ενοποίηση της σε μια παγκόσμια κοινωνία. Δίδαξε ότι «υπάρχει μόνο ένας Θεός, ότι όλες οι θρησκείες του κόσμου είναι από το Θεό και ότι τώρα είναι η ώρα για την ανθρωπότητα να αναγνωρίσει την μοναδικότητά και την ενότητά τους. Η πίστη Μπαχάι θεωρεί αγγελιοφόρους του Θεού τον Αβραάμ, τον Μωυσή, τον Κρίσνα, τον Βούδα, τον Ζωροάστρη, τον Ιησού και τον Μωάμεθ ένα δογματικό μπάχαλο τουλάχιστον για τους πιστούς των δογμάτων και της χωριστικότητας που εν αγνοιά τους, με φανατισμό, υπηρετούν.
Και κλείνουμε με το μπαχαλορεά που προέρχεται από παραφθορά της λέξης μπακαλορεά (γαλλικό πτυχίο) και σαρκάζει κυρίως εταιρείες που λειτουργούν ανοργάνωτα και ασυντόνιστα, αλλά και άτομα που καθ' έξιν ή κατ' επάγγελμα, δημιουργούν επεισόδια και προκαλούν την βίαια καταστολή κάθε ειρηνικής διαμαρτυρίας.
Στην ελληνική Μυθολογία για την κυριαρχία της Κορίνθου ανταγωνίζονταν δύο θεοί:
Ο Ήλιος (Απόλλωνας) και ο Ποσειδώνας. Με τη μεσολάβηση του εκατογχειρα Βριάρεως συμβιβάστηκαν, παίρνοντας ο Απόλλωνας τον Ακροκόρινθο και ο Ποσειδώνας τον Ισθμό.
Κατόπιν ο Απόλλωνας παραχώρησε τα δικαιώματά του στην Αφροδίτη.
Πρώτη ονομασία της πόλεως ήταν «Εφύρα», από το όνομα της κόρης του Ωκεανού, που ήταν η πρώτη μυθική βασίλισσα της Κορίνθου.
Το όνομα είναι ενδεικτικό της τοποθεσίας όπου ευρίσκεται η Αρχαία Κόρινθος,
από όπου τα πάντα «εφορά» (=βλέπει).
· Κόρινθος ονομάστηκε αργότερα από τον ομώνυμο υιό του Δία (ο Κόρινθος).
· Ο Όμηρος αποκαλεί την Κόρινθο, «Εφύραν» και «Αφνειόν» (= πλούσια, εύφορη).
· Η προϊστορική μυθολογική περίοδος της Κορίνθου συνδέεται με πολλούς πανελλήνιους μύθους και ήρωες.
Το 629 ένας εκ των επτά σοφών της Ελλάδας ο Περίανδρος διαδέχτηκε τον πατέρα του στο θρόνο της Κορίνθου Επί των ημερών του η Κόρινθος σημειώνει τη μεγαλύτερη ακμή της, που παρατείνεται μέχρι
τους Περσικούς πολέμους. Τα γράμματα και οι τέχνες ανθούν, η ναυσιπλοϊα και το εμπόριο αναπτύσσονται.
Η Κόρινθος αναδεικνύεται σε θαλασσοκράτειρα δύναμη με δύο λιμάνια (των Κεγχραιών και του Λεχαίου)
και ιδρύει αποικίες στην Ιταλία, στην Ιλλυρία (Απολλωνία), στη Σικελία και στην Κέρκυρα.
«Ου παντός πλειν εις Κόρινθον», είχε επισημάνει ο Στράβων, δεν μπορεί δηλαδή ο καθένας να ταξιδέψει και πολύ περισσότερο να ζήσει στην Κόρινθο . Γιατί η Κόρινθος στην ελληνική και στην ρωμαϊκή της φάση ήταν ''αφνειός'' δηλαδή πλούσια. Απαιτούσε έξοδα και ήταν πρόκληση για παρεκτροπές. "Eις την αρχαίαν κόρινθον υπήρχεν μέγας αριθμός ιερειών της Αφροδίτης.Αύται ελκύουσι τους ξένους πραματευτάς αφανίζουσιν εν ολίγαις ημέραις μίαν ολόκληρον αποσκευήν"σήμειωνε ο Ρήγας Βελεστινλής στο σύγγραμμά του Νέος Ανάχαρσις.
Το έτος 196 π.Χ. η Κόρινθος γίνεται έδρα της Αχαϊκής Συμπολιτείας και ορθώνεται ως εμπόδιο στα συμφέροντα της Ρώμης.
Το 146 π.Χ. μετά την ήττα των Ελλήνων στη Λευκόπετρα (δίπλα στον Ισθμό),
η Κόρινθος καταστρέφεται ολοσχερώς από τον Ρωμαίο στρατηγό Λεύκιο Μόμμιο.
Για έναν περίπου αιώνα απαγορευόταν η εγκατάσταση ανθρώπων στα ερείπιά της.
Έτσι έσβησε κατά τον Κικέρωνα το «Lumen totius Graeciae»
(το φως όλης της Ελλάδας).
Ποδόσφαιρο
Με λέξεις από το βασιλιά των σπορ, το ποδόσφαιρο θα ασχοληθούμε σήμερα.
Και ξεκινάμε από τη σέντρα όπου στήνεται η μπάλα για να ξεκινήσει το παιχνίδι.
Η Σέντρα προέκυψε από μεταφορά του αγγλικού center, στην ουσία, όμως, είναι αντιδάνειο ελληνικής λέξης. Οι Λατίνοι δανείστηκαν το ελληνικό “κέντρον” και το μετέτρεψαν σε centrum. Aπό τους Λατίνους το δανείστηκαν και οι Άγγλοι μετατρέποντας το σε center. Aπό τα Αγγλικά δανειστήκαμε, στις αρχές του αιώνα τη δική μας λέξη. Αυτούσια μεταφορά από την αγγλική είναι και οι λέξεις σέντερ μπακ (κεντρικός αμυντικός), σέντερ φορ (centre fore: κεντρικός επιθετικός)
Μπάλα: Προέρχεται από το Ιταλικό palla, διαλ.: balla, αρχαία γερμ: bal. Στα ελληνικά αποδίδεται ως σφαίρα και απ΄ εδώ σχηματίστηκαν οι λέξεις: ποδόσφαιρο καλαθοσφαίριση, υδατοσφαίριση κ.ά.
Πάσα: η μεταβίβαση. Από τα Λατινικά μας έρχεται τούτη η λέξη < passare: περνώ. Στα Ελληνικά βρίσκουμε και τις λέξεις: πασάρω, πασάρισμα, πασούλα, πασίτσα, πασαδόρος.
Το Πέναλτι, η τιμωρία, στα Αγγλικά, η εσχάτη των ποινών στο ποδόσφαιρο, έχει κι αυτό ελληνική προέλευση. Πρόκειται για ένα, ακόμα, αντιδάνειο και παράγεται από το αρχαίο ελληνικό: ποινή> λατ. Poena> poenalis> poenalitas > αγγλ. Penalty
γκολ < αγγλ. Goal, αρχικά δήλωνε το σημείο που καταλήγει μία διαδρομή. Με την ποδοσφαιρική σημασία μαρτυρείται στην Αγγλική από το 1548. Στα ελληνικά αποδίδεται με τη λ. “τέρμα”
Σκορ: το αποτέλεσμα ενός αθλητικού αγώνα score< αρχ, αγγλ. scora: χαράσσω, μετρώ με βάση τις χαρακιές
σουτ: στα ελληνικά η βολή από το αγγλικό shoot< πυροβολώ, εκτοξεύω (σουτάρω, σουτάκι, σουτάρα, σουτέρ)
Ντέρμπι
Η άκλιτη λέξη ντέρμπι προέρχεται από την αγγλική πόλη Derby (κεντρική Αγγλία, πρωτεύουσα της επαρχίας Ντερμπισάιρ, 230.000 κατοίκους. Προφέρεται: ντάρμπι)Ο ΧΙΙ κόμης του Ντέρμπι, ο Edward Stanley, στο μακρινό 1780, οργάνωνε ιππικούς αγώνες, οι οποίοι είχαν κεντρίσει το ενδιαφέρον (αλλά και το πάθος) όλων των φιλίππων. Μάλιστα, ο ιππικός αγώνας ήταν το γεγονός της χρονιάς στο Ηνωμένο Βασίλειο και ονομαζόταν The Derby. Έτσι, έμεινε το όνομα του σε οποιονδήποτε αγώνα είναι ιδιαίτερης σημασίας, ή προσελκύει φανατικούς.
Διαχρονικά επίκαιρο δυστυχώς το «Δυστυχώς επτωχεύσαμεν»!
Τα λόγια αυτά φέρεται να είπε ο Χαρίλαος Τρικούπης στις 10 Δεκεμβρίου 1893 από το βήμα της Βουλής προς τους βουλευτές. Και λέω «φέρεται» γιατί πουθενά στα πρακτικά της Βουλής της εποχής δεν αναφέρεται τέτοια φράση. Φυσικά το νόημα αυτών που είπε συνοψίζονταν στις δύο αυτές λέξεις.
Δεν ήταν η πρώτη φορά που η Ελλάδα βίωνε κάτι τέτοιο,
Το 1827 η ελληνική κυβέρνηση αδυνατώντας να αποπληρώσει τα δυο δάνεια της ανεξαρτησίας με τους εξαιρετικά απεχθείς όρους τους οδηγήθηκε στην πτώχευση.
Το 1843 η οικονομική κατάσταση ήταν χάλια και η χώρα αδυνατούσε να πληρώσει τις δόσεις από το δημόσιο χρέος. Οι «εγγυήτριες» δυνάμεις (Αγγλία, Γαλλία, Ρωσία) αρνήθηκαν να
δώσουν την τρίτη δόση του δανείου του 1832, έτσι ο βασιλιάς Όθωνας υποχρεώθηκε να κηρύξει πτώχευση και άρχισε να αναζητεί καινούριο δάνειο.
Μετά ακριβώς από 50 χρόνια ο πρωθυπουργός Χαρίλαος Τρικούπης ανακοίνωσε στους εμβρόντητους βουλευτές στις 10 Δεκεμβρίου 1893 την αδυναμία της χώρας να εκπληρώσεις τις δανειακές της υποχρεώσεις. Η παράδοση λέει πως τελικά είπε τη περίφημη φράση «Δυστυχώς επτωχεύσαμεν»! Μέχρι το 1898 είχαμε οδηγηθεί στον Διεθνή Οικονομικό Έλεγχο (ΔΟΕ) όπου οι πιστωτές της χώρας δέσμευσαν τα σημαντικότερα από τα δημόσια έσοδα έναντι του χρέους της χώρας.
Σημειώνεται ότι παρόμοια επίσης φράση, ελαφρά παραλλαγμένη, χρησιμοποίησε και ο Ελευθέριος Βενιζέλος, όταν με την φράση του «τελικώς επτωχεύσαμεν» τον Μάιο του 1932, η κυβέρνησή του θα κηρύξει για άλλη μια φορά πτώχευση της Ελλάδας, κάτω από το υψηλό χρέος του εξωτερικού δανεισμού, επικαλούμενος ακόμη και τη Μικρασιατική Καταστροφή, που είχε σημειωθεί δέκα χρόνια πριν, αλλά και τη διεθνή οικονομική ύφεση από το Κραχ του 1929.
Σήμερα που η «επικοινωνία» της παραπληροφόρησης ωραιοποιεί τις καταστροφές, η λέξη πτώχευση έχει αντικατασταθεί στο λεξιλόγιο αυτών που την επιβάλλουν, μονολεκτικά από το ασαφές ουδέτερο, «μνημόνιο», περιφραστικά από τον ευφημισμό, «πρόγραμμα οικονομικής αναπροσαρμογής» και στη γλώσσα της αγοράς από τον όρο PSI (αγγλικά: Private Sector Involvement, ελληνικά: Συμμετοχή του Ιδιωτικού Τομέα),
Αυτό που είμαι τώρα δεν ήμουν πάντα, ήμουν αλλιώς.
Όμως πάντα ήμουν αυτό που είμαι.
Μήπως δεν είμαι; όμως το "τώρα" υπάρχει πάντα.
Και πάντοτε είναι τώρα, συμπιεσμένο απ' τις συμπληγάδες του χρόνου μέχρι ανυπαρξίας.Πιέζομαι αφόρητα.-
Ο Φόβος είναι φυσικό, κοινό συναίσθημα. Όλοι φοβόμαστε.
Το στοίχημα είναι ποιος θα ελέγξει το φόβο και θα τον διαχειριστεί προς όφελός του.
Στην εξέδρα του αποχαιρετισμού το μαντήλι που ανέμισες ένα τόνο πιο σκούρο απ' τη θάλασσα δύο απ' τον ουρανό τρύπα σκοτεινή στα ...